Osteoporoz
Osteoporoz nedir ?
Osteoporoz, kemiklerin yaş ile beraber yoğunluğunun azaldığı ve kemikleri daha kırılgan hale getiren kronik bir hastalıktır. Osteoporozu olan kişilerde ufak bir travma bile kalça kırığı, Femur kırığı büyük kemik kırıklarına neden olabilir. Osteoporoz, ilaç tedavisi, egzersiz yapma ve sigarayı bırakma gibi yaşam tarzı değişiklikleriyle tedavi edilebilir .Osteoporozun belirtileri nelerdir?
Osteoporozun yaygın görülen belirtisi, zarar vermeyecek şekilde oluşan travmalarda bile kemiğin kırılması veya çatlamasıdır.Diğer belirtiler şu şekilde görülebilir :
- Bel ağrısı
- Eklem veya kas ağrısı gibi hissedilebilen stres kırıkları olarak bilinen kemiklerinizdeki küçük çatlaklar
- Duruş bozuklukları
Osteoporoz Nedenleri?
Osteoporoz, kemik yoğunluğundaki azalmadan kaynaklanır, bu da kemiklerinizi daha kırılgan ve kolay kırılabilir hale getirir. Kemiklerimiz yaşlandıkça belirli orandan yoğunluğunu kaybeder. Ancak bazı kişilerde bu süreç çok hızlı gelişir. Özellikle hastalık için risk faktörleriniz varsa, osteoporoz geliştirme olasılığınız daha
yüksektir. Risk faktörlerinden bazıları yaşam tarzı değişiklikleri veya
ilaçlarla azaltılabilir.
Değiştirilemeyen risk faktörleri şunları içerir:
- 70 yaşın üzerinde olmak
- Kadın olmak
- Geçmişte oluşan kırıklar
- Genetik faktörler
- Erken menopoza girmek
Azaltılabilecek risk faktörleri şunları içerir:
- Fiziksel olarak aktif olmamak
- Düşük kas kütlesi ve gücü
- Düşük vücut ağırlığı ( BMI 20kg/m2'nin altında )
- Sigara içmek
- Yüksek miktarda alkol alımı
- Enerji açısından zengin yiyecekler veya proteinler yememek .
Bazı hastalıklar osteoporoz sürecini hızlandırabilir:
- Romatoid artrit gibi kemik hasarına neden olan hastalıklar
- Hipertiroidizm veya hiperparatirodizm
- Kronik böbrek hastalığı olanlar
- Çölyak hastalığı
- Cushing sendromu gibi hastalıklar.
Çeşitli İlaçların Uzun süre kullanımı :
- Steroid kullanımı
- Antidepresan ilaçlar (SSRI özellikle)
- Tiroid horman replasmanı için kullanılan ilaçlar
- Mide asidini düzenlemek için kullanılan Proton pompa inhibitörleri gibi ilaçlar.
Osteoporoz Nasıl Teşhis edilir ?
Osteoporoz, tıbbi geçmişinize, doktorunuz tarafından yapılan fizik muayeneye ve kemik mineral yoğunluğu testine göre teşhis edilir. Kemik yoğunluğu testi , kemik yoğunluğunuzun 30 yaşındaki sağlıklı bir bireyin kemik yoğunluğu ile karşılaştırır. Bu karşılaştırma ile size bir "T-skoru" atar. Bu puanlama ile teşhis koyulur. T-skorunuz -2,5 veya daha az ise, doktorunuz size osteoporoz teşhisi koyacaktır. T-puanınız ne kadar yüksekse, kemikleriniz o kadar sağlıklıdır.
Osteoporoz nasıl tedavi edilir veya yönetilir?
Osteoporozun kalıcı bir tedavisi yoktur, ancak hastalığın belirtileri ilaçlar ve yaşam tarzı değişiklikleri ile kontrol altına alınabilir. Yaşınıza, cinsiyetinize ve tıbbi geçmişinize bağlı olarak doktorunuz size yardımcı olabilecek farklı tedaviler önerecektir.
Tedavinin amacı, kemiklerinizin küçük boyutlu travma ile kırılmasını önlemek için kemik yoğunluğunu güçlendirmeyi amaçlar. Düşmeler, yaşlı insanlarda önemli bir yaralanma kaynağıdır. Osteoprozu olan kişilerde çok daha önemli hale gelmektedir. Bu nedenle osteoprozu olan kişilerde daha dikkatli davranmak gerekir.