Kronik kabızlık

Kabızlık nedir ?

Kabızlık, her yaştan insanı etkileyen yaygın bir durumdur. Düzenli olarak dışkılamadığınız veya bağırsağınızı tamamen boşaltamadığınız anlamına gelebilir.

Kabızlık ayrıca dışkılarınızın sert olmasına ve ayrıca alışılmadık derecede büyük veya küçük olmasına neden olabilir.

Kabızlığın şiddeti kişiden kişiye değişir. Çoğu insan sadece kısa bir süre için kabızlık yaşar. Ancak diğerleri için kabızlık, ciddi ağrı ve rahatsızlığa neden olan ve yaşam kalitesini etkileyen uzun süreli kronik kabızlık gibi bir durum olabilir.

Kabızlık belirtileri

Kabızlık bir çok farklı belirtiye neden olabilir:

• Bağırsakları tamamen boşalmaması hissi, buna bağlı olarak sürekli tuvalette oturma isteği
• Karın şişkinliği
• Karın krampları.

Kabızlığın yaşam tarzıyla ilgili nedenleri

Kabızlığa, genellikle bir çok farklı faktör ile ilişkili olarak ortaya çıkar:

• Dışkılma düzeninde değişiklikler, bağırsakların düzenli ve ritmik kasılmalarına bağlıdır. Genellikle dışıkılama alışkanlığınızıda ki rutin değişiklikler kabızlığa neden olabilir. Genellikle vardiyalı çalışanlarda görülür.
• Düşük lifli beslenme, lif sindirilemediği için dışkıya hacim kazandırır ve sindirim sistemi boyunca daha kolay itilmesini sağlar. İki geniş lif türü vardır; çözünür ve çözünmez. Çözünür lif dışkıyı yumuşatmaya yardımcı olur. İyi çözünür lif kaynakları arasında baklagiller, meyveler ve sebzeler bulunur. Çözünmeyen lif, dışkıya hacim ekleyerek bağırsakta daha hızlı hareket etmesine yardımcı olur. İyi çözünmeyen lif kaynakları buğday kepeği, tam tahıllı ekmekler ve tahıllardır.
• Yetersiz su, dışkıdaki lif sadece su ile hacim kazanır. Yetersiz su tüketilirse, yüksek lifli bir diyetten kabızlık oluşabilir.
• Düzenli egzersiz eksikliği, hareketsiz bir yaşam tarzı yaşamak kabızlığın yaygın nedenleridir.
• Tuvalete gitmeyi  sürekli erteleme eğilimi, gitme dürtüsünü göz ardı etmek, dışkılardan daha fazla su çekileceği ve dışkıların çıkmasını zorlaştıracağı anlamına gelir. Bu dürtüyü düzenli olarak görmezden gelmek, vücudu tuvalete gitmek için normal sinyallere karşı daha az duyarlı hale getirebilir.
• Narkotikler (özellikle kodein), antidepresanlar, demir takviyeleri, kalsiyum kanal blokerleri (antihipertansifler, özellikle verapamil) ve magnezyum içermeyen antasitler gibi bazı ilaçların bağırsak hareketlerini yavaşlattığı bilinmektedir.
• Hamilelik, hormonların etkisi, azalan aktivite ve büyüyen rahmin bağırsaklara baskısı, bu nendelerle hamilelik sırasında kabızlık yaygın görülmektedir..
• İlerleyen yaş, kabızlık yaşlılarda daha sık görülür. Bu, bağırsak kas kasılmalarının azalması ve düzenli ilaçlara kullanma gibi bir dizi etkenden kaynaklanmaktadır.
• Hastalık, özellikle hastaneye yatış ve yatak istirahati ile sonuçlanan bir hastalık, tipik olarak kabızlık ile sonuçlanır.

Kabızlığın tıbbi nedenleri

Kabızlık bazen altta yatan tıbbi sorunların belirtisidir, örneğin:

• Anal fissür, anüs astarında (anal mukoza) bir yırtılma. Kişi ağrı korkusuyla tuvalete gitmeye direnebilir.
• Tıkanma, rektum veya anüs, örneğin hemoroid (basur) veya rektal prolapsus nedeniyle kısmen tıkanmış olabilir.
• Rektosel, erkeklerde mesane kadınlarda vajinanının fıtıklaşarak bağırsakları tıkaması.
• Fıtık, karın fıtığı, karın içi basıncını azaltabilir, bu da bağırsak hereketlerini daha zor hale getirir.
• Karın veya jinekolojik cerrahi, ameliyat sonrası ağrı için kullanılan kodein içeren analjeziklerin bir kombinasyonu, kabızlığın güçlü bir nedenidir ve genellikle önleyici bakım gerektirir.
• İrritabl bağırsak sendromu, karın ağrısı, şişkinlik ve kabızlık veya ishal veya alternatif kabızlık ve ishal ile karakterizedir.
• Endokrin sistem sorunları, hipotiroidizm, diyabet (Şeker hastalığı)veya hipopituitarizm gibi.
• Tümör, dışkı çıkarmaya çalışırken ağrı rektum kanseri belirtisi olabilir.
• Multipl skleroz, Parkinson hastalığı veya felç gibi merkezi sinir sistemi hastalıkları, kabızlığa ile çok yüksek oranda birliktelik içerisindedir.

Kronik kabızlığın komplikasyonları

Kronik kabızlığın bazı komplikasyonları şunlardır:

• Fekal impaksiyon, alt bağırsak ve rektum dışkı ile o kadar dolu hale gelir ki bağırsak kasları hiçbirini dışarı itemez.
• Fekal inkontinans, aşırı dolu bir bağırsak, istemsiz olarak dışkınızı kaçırmanıza neden olabilir.
• Hemoroid, dışkılama için sürekli zorlama, rektumun kan damarlarına zarar verebilir.
• Rektal prolapsus, sürekli zorlama, rektal mukozanın bir bölümünü anüsten dışarı iter.
• İdrar kaçırma, sürekli zorlama pelvik taban kaslarını zayıflatır. Bu, özellikle öksürürken, gülerken veya hapşırırken idrarın istem dışı geçişini daha olası hale getirir.

Kabızlık tedavisi

Tedavi kabızlığın nedenine bağlıdır, şu şekilde tedaviler uygulanabilir:

• Dışkının çıkarılması : Lavman, dışkının yumuşak kıvama gelmesini sağlayan ilaçlar ve kısa süreli müshil ilaçları içerebilir.
• Diyet değişiklikleri : Günlük diyetteki lif miktarını artırmak gibi. Diyetisyenler genellikle her gün yaklaşık 30 gr lif önerirler. İyi lif kaynakları arasında tam tahıllı tahıllar, meyveler, sebzeler ve baklagiller bulunur. Süt, peynir, beyaz pirinç, beyaz un ve kırmızı et gibi yiyeceklerin alımı, kabızlığa katkıda bulunma eğiliminde oldukları için kısıtlanmalıdır.
• Daha fazla sıvı : Sıvılar dışkının hacminin artmasına yardımcı olur. Bununla birlikte, çay, kahve ve alkol gibi idrar söktürücü içeceklerin alımını kısıtlamak önemlidir.
• Lif takviyeleri : Kişi isteksizse veya günlük diyetine daha fazla tam tahıllı gıda, taze meyve veya sebze ekleyemiyorsa bunlar yardımcı olabilir. Lif takviyeleri kabızlığı ağırlaştırabileceğinden veya kabızlığa neden olabileceğinden, bunları kullanırken daima doktorunuza veya diyetisyeninize danışın.
• Egzersiz : Düzenli egzersizin birçok faydasından biri, bağırsak hareketliliğinin artmasıdır. İdeal olarak, egzersiz her gün yaklaşık 30 dakika yapılmalıdır. Hareketliliği etkileyen bir rahatsızlığı olan kişilerin her gün mümkün olduğunca aktif olmaları gerekir.
• Altta yatan hastalığın tedavisi : Karın fıtığını onarmak için ameliyat, hipotiroidizm için hormon replasman tedavisi veya anal fissür için anestezik krem ​​ve oturma banyoları gibi.
• Müshiller : İki ana tip vardır: bağırsak uyarıcıları ve dışkıdaki su içeriğini artıran maddeler. Bağırsak uyarıcıları bağırsak kasılmalarını arttırır, ancak kramplara neden olabilir. Su içeriğini artıran ajanlar, suyun bağırsaktan emilimini engelleyebilir. Uygun şekilde kullanıldığında, laksatifler akut ve kronik kabızlığı büyük ölçüde giderebilir.