Hemoroid
Hemoroid Nedir ?
Halk arasında Basur olarak da bilinen hemoroid, bağırsakların son kısmında veya çevresinde (rektum ve anüs) bulunan genişlemiş kan damarlarını içeren şişliklerdir.
Genellikle
küçük, yuvarlak, renksiz şişliklerdir. Onları anüsünüzde ( makat ) veya
anal kanalınızdan sarkarken hissedebilirsiniz. Anal kanalınız,
rektumunuzu ( bağırsağın son bölümü ) anüsünüze bağlayan kan
damarlarının bulunduğu kısa, kaslı tüptür.
Anüsünüzde kan damarlarının olması tamamen normaldir. Dışkılamada önemli bir rol oynarlar. Ancak bu damarlar büyüdüklerinde hemoroid belirtilerine neden olabilir.
Hemoroid yerleşim yerine göre iç hemoroid ve dış hemoroid şeklinde ikiye ayrılmaktadır. Yukarıda ki resimde görülebileceği gibi bağırsak kanalları içerisinde farklı yerleşimleri mevcuttur. Tedavi şekilleri ve hemoroid hastalığının tedavi yöntemleri hemoroidin yerleşim yerine göre farklılık gösterebilir.
Hemoroid belirtileri nelerdir?
Hemoroidiniz varsa en önemli belirtiniz ; tuvalet kağıdında veya tuvalette bağırsak hareketiniz olduğunda (dışkınızı yapma süreci) parlak kırmızı kan görebilirsiniz.
Diğer Hemorid Belirtileri ise şu şekilde sıralanabilir :
- Anüs çevresinde ele gelebilen şişlikler veya bazen dışkınızı yaptıktan sonra çıkan sonrasında kaybolan şişlikler
- Anüs çevresinde ağrı veya kızarıklık
- Anüs çevresinde kaşıntı
- Dışkı yaptıktan sonra anüs çevresinde yanma hissi.
Çoğu kişi de hastalığın belirtileri 1-2 gün içerisinden kendiğinden geçer. Ancak bazı kişilerde hastalık ilerleyici bir hale gelebilir.
Hemoroidler boyutlarına ve ne kadar şiddetli olduklarına göre 4 farklı tipte sınıflandırılır:
- Birinci derece hemoroidler , bağırsak hareketinden geçtiğinizde (dışkınızı yapma süreci) genellikle biraz kanar, ancak anüsün içinde kalır ve genellikle çok ağrılı değildir.
- İkinci derece hemoroidler , bağırsak hareketini yaptığınızda kanar ve anüsten dışarı çıkan bir şişlik hissedersiniz. Bağırsak hareketi sona erdiğinde, kendi başlarına anüsün içinde kaybolurlar.
- Üçüncü derece hemoroidler , bağırsak hareketinden sonra fiziksel olarak anüsün içine geri itilmelidir. Büyüklerse ağrılı olabilirler.
- Dördüncü derece hemoroidler , anüsten kalıcı olarak dışarı çıkan ve tekrar içeri yerleştirilemeyen daha büyük şişliklerdir. Bu hemoroidlerin içindeki kan pıhtılaşabilir ve topaklar çok ağrılı hale gelebilir.
Hemoroidlere ne sebep olur?
Hemoroidlere genellikle kabızlık neden olur. Kabızlık, tuvalete gittiğinizde dışkınızı tam olarak çıkaramama hissi nedeniyle ıkınmaya neden olur. Bu, anüsteki kan damarlarına baskı uygulayarak şişmelerine neden olur.
Bunun dışında ki faktörler:
- Yaşlanma
- Kilolu olmak
- Tuvalette çeşitli nedenlerle uzun süre kalmak (telefon veya gazete okuma gibi alışkanlıklar)
- Çok ağır nesneleri düzenli olarak kaldırmak zorunda olduğunuz meslekler.
Hemoroid özellikle hamilelik sırasında sık görülür . Bunun nedeni, kabızlığın hamilelikte oldukça yaygın olmasıdır, ancak aynı zamanda:
- Büyüyen bebek karın içi organlarına baskı yapar
- Hamilelerde kan volümü artışı
- Hamilelik sırasında üretilen hormonlar kan damarlarının incelmesine neden olabilir.
Hemoroid bazı ailelerde genetik olarak yatkınlık yaratabilir.
Doktorumu ne zaman görmeliyim?
Hemoroid genellikle herhangi bir tedavi olmaksızın geçer. Bununla birlikte, dışkınızı çıkardığınızda dışkınızda kan veya ele gelen bir kitle fark ederseniz, hastalık belirtilerinizin daha ciddi bir şeyin işareti olmadığından emin olmak için bir doktor tarafından kontrol edilmeniz önemlidir.
Hemoroid belirtileri bağırsak kanserine çok benzer olabilir .
Aşağıdaki gibi belirtileri fark ettiyseniz doktorunuza söyleyiniz:
- Dışkınızda kan
- Dağırsak alışkanlıklarınızda veya hareketlerinizde değişiklikler
- Dışkı rengindeki değişiklikler
- Kilo kaybı özellikle son 6 ayda
Hemoroid nasıl teşhis edilir?
Hemoroid teşhisi genellikle şişmiş kan damarını aramak için anal pasajın incelenmesini içerir. Doktorunuz aşağıdaki testlerden birini yapabilir.
- Doktorunuzun eldiven giydiği ve herhangi bir anormalliği nazikçe hissetmek için makat içine parmak ile muayene edebilir ( rektal tuşe ). Bu muhtemelen rahatsız edici olabilir, ancak genellikle işlem sırasında herhangi bir ağrı duymazsınız.
- Proktoskopi, doktorunuzun bir proktoskop (ucunda küçük bir ışık bulunan içi boş bir tüp) kullanarak rektumun içini inceleyerek herhangi bir şişlik veya başka belirti olup olmadığını araştırır. Yine, bu rahatsız edici olabilir.
Bu testler hakkında utanmanıza gerek yok. Hemoroid toplum içinde çok yaygın bir sorundur. Genel cerrahların en sık karşılaştığı hastalıktır.
Hemoroid nasıl tedavi edilir?
Hemoroid genellikle herhangi bir özel tedavi olmaksızın birkaç gün sonra geçer. Çoğu durumda doktorunuz, kabızlık varsa, kabızlığı gidermek için önlemler veya ilaçlar önerecektir.
Hemoroidiniz size ağrı veya rahatsızlık veriyorsa, belirtilerinizi hafifletebilecek ilaçlı kremler veya merhemler hakkında doktorunuza danışın.
İlaçlar
Hemoroid tedavisinde ; ağrı ve iltihap için, ilaçlı kremler, merhemler ve fitiller (anüs içine yerleştirilmek üzere tasarlanmış ilaçlar) dahil olmak üzere eczaneden reçetesiz satılan hemoroid tedavileri kullanılarak hafifletilebilir.
Enflamasyon şiddetli ise, doktorunuz kortikosteroid içeren kremler reçete edebilir.
Diğer Tedaviler
Bazı durumlarda, başka tedavilere ihtiyaç duyulabilir. Ortak prosedürler şunları içerir:
- Ağrıyı uyuşturan hemoroid içine bir kimyasalın enjekte edildiği enjeksiyon ( skleroterapi ), kanamayı durdurur ve yaklaşık 4 ila 6 haftalık bir süre içinde hemoroidin boyutunun küçülmesine neden olur.
- Kan akışını kesmek için hemoroid etrafına çok sıkı bir elastik bandın yerleştirildiği lastik bant ligasyonu. Bu, hemoroidin düşmesine ve 7 ila 10 gün içinde vücuttan atılmasına neden olur.
Daha az sıklıkla, hemoroidektomi adı verilen cerrahi bir prosedüre ihtiyaç duyulabilir. Burada hemoroidleri cerrahi olarak çıkarmak için genel anestezi altında bir operasyon gerçekleştirilir.
Hemoroid önlenebilir mi?
Hemoroidi önlemenin en iyi yolu sağlıklı, yüksek lifli bir beslenme, bol su içmek ve düzenli egzersiz yapmaktır.
Kabızlığı Önleme
Kabızlığı önlemeye yardımcı olmak için:
- Bol miktarda yüksek lifli yiyecekler yiyin
- Her gün bol su için
- Düzenli egzersiz
- İhtiyaç duyduğunuz anda bağırsaklarınızı boşaltın. Tuvalete gitme isteğinizi çok uzun süre bekletmeyin
- Kabızlığa neden olabilecek ilaçlardan kaçının (örneğin, kodein içeren ağrı kesiciler )
- Tuvalette uzun süre oturmaktan kaçının. (Tuvaletteyken yapbozlar, kitap okumak veya elektronik oyunlar oynamak gibi aktivitelerden kaçınmak da en iyisidir, çünkü bu tuvalette geçirdiğiniz süreyi artırır ve anüsün kan damarlarına gereksiz baskı yapmasına neden olabilir)
Lif Alımını artırmak :
Aşağıdakileri içeren yiyecekleri yiyerek diyetinizdeki lif miktarını kademeli olarak artırabilirsiniz:
- Taze meyve ve sebzeler
- Tam tahıllı ekmekler ve tahıllar
- Fındık ve badem gibi gıdalar
- Bakliyat ile beslenmek(bezelye, fasulye ve mercimek)
Beslenmenizde yukarıdaki gıdalardan yeterince almadığınızı düşünüyorsanız. lif içeren takviye edici gıda kullanmanız faydalı olabilir.
Sindirim sisteminizin adapte olması için lif içerkli beslenmenizi kademeli olarak artırdığınızdan emin olun .
Aynı zamanda sıvı alımınızı artırmak da önemlidir. Bunun nedeni, dışkıdaki liflerin sünger gibi davranarak vücuttaki nemi emmesidir. Bol su içmeye çalışın. Şekerli içecekleri azaltmak, kilo almanıza neden olan kalorileri de azaltmanıza yardımcı olacaktır.
Sağlıklı Bir kiloyu korumak :
Fazla kilolu olmak , hemoroid gelişimine katkıda bulunabilecek başka bir faktördür. Düzenli egzersiz , daha az yağlı beslenme ve alkol alımını azaltmak sağlıklı bir şekilde kilo vermenize neden olabilir .
Hemoroid komplikasyonları
Çoğu durumda hemoroid bir günlük sürede kendiliğinden geçer ve ciddi sorunlara neden olmaz. Hemoroid, bağırsak kanseri açısından bir risk faktörü değildir.
Bazen hemoroid ameliyatı sonucu komplikasyonlar gelişebilir. Bu komplikasyonlar şu şekilde sıralanabilir:
- Aşırı kanama
- Enfeksiyon
- Bağırsak hareketleriniz üzerinde istemli hareketi kaybettiğiniz fekal inkontinans ( dışkı kaçırma ), nadir görülen bir komplikasyondur ve ameliyatla düzeltilebilir
- Anüsün iç kısmı ile anüsün yakınındaki derinin yüzeyi arasında gelişen küçük bir kanal olan anal fistül.
Ameliyata girmeden önce, cerrahınızla potansiyel riskleri ve faydaları tartışmanız önemlidir.