Parkinson
Parkinson nedir?
Parkinson hastalığı, kişinin vücut hareketlerini kontrol etmesini etkileyen ilerleyici, dejeneratif (hücresel hasar) nörolojik bir hastalıktır.
Hastalığın
belirtileri beynin orta bölgesindeki (substantia nigra) sinir
hücrelerinin ilerleyici hasarından (dejeneratif) kaynaklanır. Hücrelerde
görülen bu hasar; düzgün, kontrollü hareketler için gerekli olan
kimyasal bir haberci (nörotransmiter) olan dopamin eksikliğine neden
olur.
Dopamin üreten hücrelerin yaklaşık% 70'i normal çalışmayı bıraktığında, hastalığın belirtileri ortaya çıkar. Parkinson hastalığı tamamen iyileştirilemez. Ancak hastalığın gösterdiği belirtiler azaltılabilir.
Parkison Nedenleri?
Parkinson hastalığının tam olarak nedeni bilinmemektedir. Bazı faktörlerin tetikleyebileceği düşünülmektedir:
- Çevresel tetikleyiciler, pestisitler, toksinler, kimyasallar
- Genetik faktörler
- Kafa travması.
Parkinson Belirtileri?
Parkinson hastalığı belirtilerinin şekli, sayısı, şiddeti ve ilerlemesi büyük ölçüde değişebilir. Her insan farklı şekilde etkilenir. Bütün belirtileri farklı kişilerde farklı şekillerde görülebilir.
Yaygın görülen parkinson belirtileri şu şekilde sıralanabilir:
- Dinlenme sırasında vücudun belirli bir bölgesinde titreme
- Kaslarda sertlik
- Bradikinezi (hareketlerde donma)
- Ani hareketlerde durma
- Farklı aşamalara sahip görevleri yapmada zorluk
- Ses kaybı
- Yürüyüş bozukluğu
- Mikrografi (küçük el yazısı)
- Yorgunluk
- Uyku bozukluğu
- Koku duyusu kaybı
- Depresyon
- Kabızlık.
Parkinson hastalığı ile bir süre yaşayan kişiler, halüsinasyonlar (normalde olmayan şeyleri duymayı veya görme), paranoya (birinin size zarar vermek istediği gibi duygular) ve sanrılar (garip inançlara sahip olmak) gibi şizofreni belirtileri gösterebilir.
Parkinson Tedavi
Parkinson hastalığının kalıcı kesin tedavisi yoktur. Hastalığın ortaya çıkardığı belirtileri hafifletmek ve yaşam kalitesini artırmak tedavinin ana amacıdır. Parkinson tedavileri şu şekilde ki tedavileri içerebilir:
- Destekleyici tedaviler
- İlaç tedavisi, gösterdiğiniz belirtileri hafifletebilir
- Ameliyat, çok ciddi boyutta şikayetleri olan kişilerde doktor tarafından tavsiye edilebilir.
Parkinson hastalığının erken evrelerinde, hastalık belirtileri hafif seyirli olduğundan tedaviye ihtiyaç duyulmayabilir. Ancak düzenli doktor kontrolleri ile hastanın mevcut durumu takip edilmeli. Hastalığın gösterdiği belirtilerde ilerleme durumunda ek tedaviler düşünülmelidir.
Destekleyici tedaviler
Parkinson hastalığıyla yaşamayı kolaylaştırabilecek ve günlük olarak belirtileriniz ile başa çıkmanıza yardımcı olabilecek çeşitli terapi yöntemleri vardır. Bu yöntemler:
- Dil ve Konuşma terapisi, yutma güçlüğü ve konuşma sorunları yaşayan kişilerde
- Duruş bozukluğu ile ilgili terapiler
- Psikiyatri uzmanı tarafından hastalığın getirdiği sorunlara karşı destek almak
- Ergoterapi, kişinin toplum içerisine rahatlıkla katılmasını sağlamak veya ev içerisinde ki günlük aktivitelerin yapılmasını engelleyen faktörleri ortadan kaldırmayı amaçlar.
Fizyoterapi
Fizyoterapist, hareket ve egzersiz yoluyla kas sertliğini ve eklem ağrısını hafifletmek için çeşitli teknikler ile size müdahale edebilir. Fizyoterapist, hareket etmeyi kolaylaştırmayı, yürüyüşünüzü ve beden esnekliğini yeterli düzeyde geliştirmeye çalışır. Fizik tedavi doktorunuzdan daha ayrıntılı bilgi alabilirsiniz.
Diyet tavsiyesi
Parkinson hastalığı kişiler için diyet değişiklikleri yapmak bazı belirtileri iyileştirmeye yardımcı olabilir. Bu diyet değişiklikleri :
- Diyetinizdeki lif miktarını artırmak ve kabızlığı azaltmak için yeterince sıvı tüketmek
- Hızlı ayağa kalktığınızda baş dönmesi gibi düşük tansiyon sorunlarından korunmak için yemeklerinizde ki tuz miktarını artırmak ve küçük porsiyon, sık ara öğünler ile yemek
- Kilo kaybını önlemek için diyetinizde değişiklikler yapmak
Doktorunuz diyetinizi değiştirmekten fayda görebileceğinizi düşünürse, diyet tavsiyesi vermek üzere sizi bir diyetisyene yönlendirebilir.