Gut Hastalığı

Gut hastalığına neden olan en önemli faktör ürat kristallerinin eklemlerde birikmesidir. Bu kristaller biriktiği zaman iltihaplanmaya ve daha sonra yoğun bir şekilde ağrı yaşanmasına neden olur.
Fizik Tedavi Bölümü
Hangi Bölüm
2022-10-23 22:12:58
Güncellenme Tarihi

Gut Hastalığı nedir ?

Gut, eklemlerde tekrarlayan aşırı ağrı, kızarıklık ve şişme gibi çeşitli ataklara sebep olan bir iltihabi bir artrit türüdür. Vücutta yaygın olarak görülen bu artrit türü, diğer artrit çeşitlerine göre hızlı ve bir anda gerçekleşmektedir.

Bu hastalık en çok ayak başparmağında görülse de dizlerde, ayak bileklerinde, ayakta, dirseklerde, bileklerde ve parmaklarda da görülebilmektedir. El veya ayak eklemlerinde ani ve şiddetli ağrı, şişme, kızarıklık ve hassasiyet gibi belirtiler ile ortaya çıkar.

Genellikle ayak baş parmağının tabanındaki eklem ile ilgilidir. Bir gut atağı aniden ortaya çıkabilir ve genellikle ayak başparmağında yanma hissi ile kişiyi uykudan uyandırır.

Gut hastalığına neden olan en önemli faktör ürat kristallerinin eklemlerde birikmesidir. Bu kristaller biriktiği zaman iltihaplanmaya ve daha sonra yoğun bir şekilde ağrı yaşanmasına neden olur.

Gut Hastalığına Ne Sebep Olur?

Gut, eklemlerde ürat kristallerinin oluşması ve ürik asidin kan dolaşımında birikmesi sonucu oluşan bir hastalıktır. Bahsetmiş olduğumuz bu ürik asit, vücudumuzda ve bazı gıdalarda bulunan pürinlerin parçalanması sonucunda üretilmektedir.

Aslında ürik asit normalde kanda çözülebilmekte, böbrekler tarafından işletilerek idrar yolu ile vücuttan atılmaktadır. Fakat vücut normalden daha fazla ürik asit üretirse ya da böbrekler ürik asidi temizleyemez ise kanda birikecektir. Bu durum hiperürisemi olarak adlandırılmaktadır.

Vücutta her hiperürisemi görülen kişide gut gelişmez bu nedenle gut hastalığına genler gibi pek çok farklı durumun da sebep olabileceği düşünülmektedir.

Gut hastalığında görülen belirtiler ayrıca psödogut (akut kalsiyum pirofosfat artriti) olarak adlandırılan duruma da sebep olabilmektedir.

Psödogut yaşanması halinde kalsiyum kristalleri eklem kıkırdağında birikmekte ve daha sonra eklem boşluğuna dökülmektedir. Yaşanan bu durumun dizleri ve diğer eklemleri ayak parmağından daha çok etkilemesi olağandır. Psödogut rahatsızlığı en çok osteoartritli bireylerde görülmektedir.

Gut hastalığına Yakalanma Riski Nedir?

Gut hastalığına yakalanma durumu bazı kişilerde daha fazladır. Genel olarak bu gurupta olan kişiler;

  • Erkeklerde bu rahatsızlığın görülme olasılığı yüksektir.
  • Genetik faktörler kaynaklı görülebilmektedir.
  • Kanında yüksek miktarda ürik asit görülen kişilerde görülebilmektedir.
  • Alkol tüketimi fazla olan kişilerde görülebilir. Çok fazla bira tüketenlerde görülme riski daha fazladır.
  • Kabuklu deniz ürünleri, sakatat, et, tatlı ekmek ve fruktoz gibi pürinler bakımdan zengin gıdaları tüketenlerde görülebilmektedir.
  • Aşırı kilolu ya da obez kişilerde görülme riski vardır.
  • Tip 2 diyabeti, yüksek kolesterolü ya da yüksek tansiyonu olan kişilerde görülebilmektedir.
  • Böbrek hastalarında görülebilir.
  • Crash diyeti yapanlarda görülebilmektedir.

Gut Hastalığının Belirtileri Nelerdir?

Genel olarak gut krizinin belirtileri aşağıdaki gibidir. Artrit en sık ayak eklmelerinde oluşur. ancak diğer eklemlerde görülebilir. Eklemler üzerinde şu şekilde belirtilere neden olabilirler :

  • Aşırı eklem ağrısı,
  • Eklem şişmesi,
  • Eklemlerdeki cildin parlak ve kırmızı yapıda olması,
  • Eklem bölgesinin sıcak olması,

Gut Hastalığında Tedavi Yaklaşımları

Gut Hastalığında ilk tedavi yaklaşımı gut ataklarında oluşan ağrıları önlemek ve eklemlerde olan şişliği azaltmaktır. Bu amaç ile tedavi yaklaşımları şunları içerir.

  • Nonsteroid antiinflamatuar ilaç kullanımı ( diklofenak sodyum gibi )
  • Kolşisin kullanımı, Romatizmal hastalıklarda kullanılan güz çiğdemi bitkisinden elde edilen bir ilaçtır
  • Kortikosteroid kullanımı.

İkinci tedavi yaklaşımı ise sık gut atakları yaşayan kişiler ve eklemlerinizde gut hastalığına bağlı hasar mevcutsa doktorunuz tarafından şu şekilde ilaçlar önerilebilir.

  • Ürik asit üretimini engelleyen ilaçlar
  • Ürik asit atılımını artıran ilaçlar.