Egzama

Egzama nedir ?

Egzama, bebekleri, çocukları ve yetişkinleri benzer şekilde etkileyen kronik bir cilt hastalığıdır. İyileşip tekrar başlayan, deri lezyonlarının (kızarıklık, kabarcıklar ve kabuklanma) ortaya çıkması ile karakterizedir. 

Egzama aşırı cilt kuruluğuna ve cilt yüzeyinizin özeliklerinin değişmesine neden olabilir. Ağrılıdır ve aşırı derecede kaşıntılı olabilir. Günlük hayatta ciddi zorluklara neden olabilir.

Nemlendiriciler ve kortizon bazlı merhemler kullanmak belirtileri hafifletmeye yardımcı olabilir. Sabun, sıcak su ve sentetik kumaşlar gibi cildi tahriş edici maddelerden kaçınmak da önemlidir.

Egzaması olan çocukların büyüme döneminde gıda alerjileri, astım ve saman nezlesi geliştirme riski daha yüksektir.

Egzama tipleri :

Yerine ve görünümüne ve kişinin yaşına bağlı olarak çeşitli egzama türleri vardır. Üç tür egzama en yaygın olanıdır:

• Atopik Egzama : Bu egzama şekli iki faktörden kaynaklanır: genetik ve çevre. Yaşamın ilk aylarında ortaya çıkabilir ve yetişkinliğe kadar devam edebilir. Çocukların% 25'e kadarının atopik egzamaya sahip olduğu tahmin edilmektedir.
• Kronik el egzaması : Bu egzama türü yaygın olarak yetişkinlerde bulunur. Ellerin sıklıkla su veya aşındırıcı detarjan benzeri kimyasallar ile temas halinde olduğu kişilerde sık görülebilir.
• Kontakt egzama : Yeni alınan giysilerin veya takıların kullanıldığı bölgelerde kızarıklık veya kaşıntının olmasıdır.

Egzamanın nedenleri

Egzama, kişinin cilt bariyerindeki irritan maddelerece oluşan hasarı onaramamasından kaynaklanır. Cilt bariyerinde ki bu hasarın onarılmaması, çevresel ve genetiksel nedenlerin etkileşimi ile oluştuğu düşünülmektedir.

Son yıllarda yapılan çalışmalar da filagrin adı verilen gendeki bir mutasyonun egzama oluşumunda önemli rol aldığı düşünülmektedir. Filagrin cilt bariyerinin oluşumu için önemlidir. Normalde, derideki her hücrede filagrin geninin iki kopyası bulunur. Ancak egzamaya duyarlı kişilerde bu genin yalnızca bir kopyası bulunur.

Normal bir cilt bariyeri oluşturmak için genin yalnızca bir kopyasına ihtiyacınız olsa da, cilt bariyeri onarımı için iki kopyanın daha öenmli olduğu düşülmektedir.

Bir kişi cildi tahriş edici maddelere maruz kalırsa ve cilt bariyeri etkilenirse, genin yalnızca bir kopyasına sahip olan bir kişi cilt bariyerini onarma yeteneklerinin sınırlandığı görülebilir.

Cilt bariyeri bozulduğunda, cilt kuru ve pullu hale gelir. Çevresel alerjenler (kişinin çevresindeki tahriş edici maddeler) de cilde girebilir ve bağışıklık sistemini harekete geçirerek cildi kırmızı ve kaşıntılı görünüme sokabilir.

Ailenizde saman nezlesi ve astım da dahil olmak üzere egzama veya alerjik durum öyküsü varsa, egzama olma olasılığınız daha yüksektir. Çoğu durumda, egzama diyetten kaynaklanmaz veya şiddetlenmez. Suçlanacak bir gıda olduğunu düşünüyorsanız, uygun alerji testi ve diyet tavsiyesi için doktorunuza veya bir diyetisyene başvurun.

Egzama kişilerde strese neden olabilir. Stres ise etkilenen bölgeyi kaşımanız ile beraber egzamanızı daha da alevlendirebilir. Ancak tek başına stres egzama nedeni değildir.

Egzama belirtileri

Egzamanın fiziksel etkileri etkilenen bölge için şu şekilde egzama belirtileri ortaya çıkarabilir.

• Cilt kuruluğu
• Dirseklerin önünde ve dizlerin arkasında kırmızı ve pullu alanlar
• Etkilenen deriden sıvı akıntı
• Kaşıntı
• Bakteri veya virüsler tarafından enfekte olabilen lezyonlar (yaralar).

Egzama yönetimi

Egzamalı çoğu insan, sıcak hava, sık duş, sabun ve geceleri yatakta aşırı terleme gibi günlük yaşamın ortak yönleriyle belirtilerinin daha da kötüleştiğini fark eder. 

Egzamanızı daha iyi yönetmenize ve alevlenme sıklığını azaltmanıza yardımcı olabilecek yapabileceğiniz şeyler var. Daha fazla bilgi ve tavsiye için daima doktorunuza danışın.

Egzama ile başa çıkma ipuçları

Egzamadan etkilenen cilt, impetigo, uçuk ve siğiller gibi çeşitli enfeksiyonlara karşı daha savunmasızdır. Staphylococcus aureus bakterisi, ikinci bir impetigo enfeksiyonuna neden olabilir ve muhtemelen egzama belirtilerini şiddetlendirebilir.

Yıkama önerileri şunları içerir:

• Ilık banyo veya duş alın ve çok sıcak duşlardan kaçının.
• Egzamanızı şiddetlendirebileceğinden sıradan sabun kullanmayın. Vücudunuzu yalnız ılık suyla yıkayın. Koltuk altı ve kasık için sabun içermeyen ürünler kullanın.
• Banyo yağları, banyo yaparken cildinizi nemlendirmeye yardımcı olabilir.
• Havluyla kurularken cildinizi ovmak yerine hafifçe yumuşak bir şekilde temizleyin.

Cilt tahrişini azaltmak

Egzaması olan kişilerin cildi hassastır. Isı veya deterjan gibi tahriş edici maddeler kolayca bir egzama atağını tetikleyebilir.

Cilt tahrişini azaltmak için öneriler şunları içerir:

• Cildinizi aşırı ısıtmaktan kaçının. Tek bir kalın kat yerine, gerektiğinde çıkarabileceğiniz birkaç kat giysi giyin. Yatağınıza çok fazla battaniye koymayın .
• Parfümlü köpük banyosu veya 'ilaçlı' etiketli banyo ürünleri kullanmayın.
• Tercihen %100 pamuk olmak üzere, cildinizin yanında yumuşak, pürüzsüz malzemeler giyin. Saf yün, polyester veya akrilik gibi malzemelerden kaçının. Pamuk ve sentetik karışımı bir malzeme deneyebilirsiniz. Etiketleri giysilerden çıkarın.
• Her türlü kimyasal veya deterjan kullanırken daima koruyucu eldiven giyin.
• Klorlu havuzlardan kaçının. Klorlu bir havuzda yüzmek zorundaysanız, dışarı çıktığınızda cildinizi iyice nemlendirin.

Güzellik ürünleri

Güzellik ürünlerini kullanmak için öneriler şunları içerir:

• Hipoalerjenik kozmetiklerin bile cildinizi tahriş edebileceğini unutmayın. Mümkünse yüzünüzü makyajdan uzak tutun.
• Parfümlerden, kokulu cilt losyonlarından ve güçlü kokulu şampuanlardan kaçının.
• Yeni bir kozmetik ürünü kullanırken, önce ön kolunuz gibi küçük, göze çarpmayan bir cilt bölgesinde test etmeyi deneyin. Bir reaksiyon yaşarsanız, ürünü tekrar kullanmayınız.

Alerjiler

Bazı durumlarda, egzama çevresel tetikleyicilere karşı alerjik bir reaksiyon olabilir. Dirençli egzaması olan bazı kişiler alerji testi yaptırması gerekebilir (örneğin, ev tozu akarları, küfler ve çimen polenleri gibi yaygın çevresel alerjenler için iğne testi).

Sıcaklıktaki değişikliklerden kaçının

Ani sıcaklık ve nem değişiklikleri bazen cildi tahriş edebilir. Örneğin, sıcak günlerde klimalı binalara veya soğuk günlerde ısıtılmış binalara girip çıkmak.

Ağır fiziksel aktivite veya sizi aşırı derecede terleten egzersizler de egzama kaşıntısını tetikleyebilir.

Öneriler şunları içerir:

• Kışın evinizi aşırı ısıtmayın. Dışarıya çıkarken kalın giyin ve döner dönmez fazla giysilerinizi çıkarın.
• Yaz aylarında evinizi fazla soğutmayın. Klimalar havayı kurutabilir ve cildinizi tahriş edebilir. 
• Sıcak havalarda sert fiziksel aktivitelerden kaçının. Örneğin, bahçe işlerinizi sabahları veya akşamları yapın.

Diyet

Çoğu durumda, egzama diyetten kaynaklanmaz veya daha da kötüleşmez. Belirli bir yemeği yedikten sonra egzamanızın kötüleştiğini fark ederseniz. Uygun alerji testi ve diyet tavsiyesi için doktorunuza veya diyetisyeninize danışın.

Hiçbir zaman kendi kendine teşhis koymayın ya da iyi bir sebep olmadan kendinizi keyifli ve besleyici yiyeceklerden mahrum etme riskine girmeyin. Bazı gıdalardan (süt ürünleri gibi) gereksiz yere kaçınmak beslenme yetersizliklerine yol açabilir.

Egzama ile başa çıkmak için genel ipuçları

Egzamanızı yönetmek için diğer ipuçları şunları içerir:

• Tırnaklarınızı kısa tutun - daha uzun tırnakların çizdiğinizde cildinizi zedeleme olasılığı daha yüksektir.
• Bölgenizdeki su 'sert'  veya alkali ise, bir su yumuşatma cihazı takmayı düşünün.
• Mümkün olduğunca sıcak havalarda denizde yüzün. Deniz suyunun egzama belirtilerini azalttığı bilinmektedir.
• Güneşe maruz kalma sürenizi mümkün olduğunca sınırlı tutun.

Egzama İlaç Tedavisi

Egzaması olan kişiler özellikle bir alerjenin şikayetlerini daha fazla artırdığını düşünüyorsa alerji testi ( Deri Prick Testi ) ile bu durumu ortaya çıkarmak için doktoruna başvurmalıdır.

İlaç ile tedavi şu şekilde sıralanabilir :

• Deriyi yumuşatmak için kullanılabilecek nemlendiriciler
• Özellikle belirtilerin ve lezyonların alevlendiği dönemlerde steroid içeren kremler
• Deri üzerine kullanılabilecek immün sistemi baskılayabilecek merhem şeklinde ilaçlar
• Egzama bölgesinde oluşabilecek enfeksiyonu önlemek için antibiyotikler
  
• Oluşabilecek ciddi kaşıntılar için kullanılabilecek antihistaminik ilaçlar
  
• Ciddi hastalarda immün sistemi baskılayan ilaçlar kullanılabilir.

---