Geçici iskemik Atak

Geçici İskemik Atak (GİA) nedir?

Geçici iskemik atak, beynin bir bölgesinde geçici damar tıkanıklığına bağlı olarak gelişen ancak bu tıkanmanın SVO'dan (İnme) farklı olarak genellikle 2-3 dakika içerisinde tıkalı damarın kendiliğinden açıldığı nörolojik bir hastalıktır.

Genellikle birkaç dakika sürer. SVO (İnme) ile aynı belirtileri gösterir ancak genllikle kalıcı bir hasara neden olmaz. Geçici iskemik atak geçiren her 3 kişiden birinde geçirilen ataktan sonraki bir yıl içerisinde felç (SVO) görülebilir.

Bu nedenle geçirilen İskemik atağın ACİL bir şekilde tespit edilmesi ve tedaviye başlanması çok önemlidir. Hastalığın belirtileri geçici veya 1-2 dakika bile sürse Hemen ACİL Servise başvurulmalıdır.

Hastaların GİA ve SVO ayrımının Acil servislerde hızlı bir şekilde ayırımın yapılması gereklidir. Ayrıca bu hastaların nöroloji uzmanı tarafından yakın takip edilmesi gereklidir. İlerleyen süreçte inme yani felç geçirme riski çok fazladır.

Belirtileri Nedir ?

 Geçici iskemik atak asla göz ardı edilmemelidir. İnme (SVO) geçirme riski, Geçici iskemik atak'dan sonraki ilk birkaç saat ve gün içinde çok yüksektir. Belirtiler kaybolsa ve kendinizi daha iyi hissetseniz bile Acil servise başvurmalısınız.

Görülen belirtiler ve nedenler İnme (SVO) ile aynıdır. Ancak Geçici iskemik atakda belirtiler genelikle kısa sürede tamamen geçerler. Çoğu zaman, yalnızca birkaç dakika süre içinde belirtiler ortadan kalkar.

Beynin hangi kısmının etkilendiğine bağlı olarak, belirtiler kişiden kişiye farklılık gösterir. Aşağıdakiler gibi Geçici iskemik atak belirtileri ortaya çıkabilir:

• Yüzün, kolun veya bacağın bir veya her iki tarafında uyuşma, güç kaybı veya tamamen felç.
• Baş dönmesi, denge kaybı veya açıklanamayan düşme gibi.
• Bir veya iki gözde görme kaybı.
• Baş ağrısı, genellikle şiddetli ve ani (daha öncesinde hiç görülmeyen).
• Yutma güçlüğü.
• Mide bulantısı ya da kusma.
• Konuşma bozukluğu.

Geçici iskemik atak Teşhisi

Gia tıbbi olarak acil durumdur ve her zaman hemen acil olarak yardım almalısınız. Doktorunuzun doğru tedaviye karar verebilmesi için Geçici iskemik atak ile İnme (Felç) arasında ayrım yapması önemlidir. Gösterdiğiniz belirtiler, tıbbi geçmişiniz ve nörolojik muayene Geçici iskemik atağı teşhis etmek için gereken önemli bilgileri sağlar.

Geçici iskemik atağın nedeni, aşağıdakileri içeren laboratuvar ve görüntüleme testleri ile belirlenmeye çalışılır.

• Kan basıncı ölçümü de dahil olmak üzere fizik muayene
• Laboratuvar testleri
• Anormal kalp ritimlerini (atrial fibrilasyon) kontrol etmek için elektrokardiyogram (EKG) görüntüleme
• Akciğer Grafisi
• Bilgisayarlı tomografi (BT) taraması
• Karotid arterlerin ultrason taraması
• Kalp hastalıklarını kontrol etmek için kalp ultrasonu (ekokardiyografi).

Geçici İskemik Atak Tedavisi

Tedavideki amaç kişinin ilerleyen felç geçirmesini önlemektir. Tedavi seçeneklerinin bazıları şu şekildedir.

• Kanda pıhtılaşma riskini azaltmak için aspirin benzeri ilaçlar
• Atriyal fibrilasyon gibi anormal bir kalp ritmine sahipseniz antikoagülan ilaçlar (varfarin ve benzeri)
• Kan basıncınız yüksekse antihipertansif ilaç kullanımı
• Kolesterol ile ilgili problemler varsa buna yönelik tedavi
• Karotid arter içindeki tıkanık mevcutsa, gidermek için ameliyat (karotis endarterektomi).
  

GİA sonrası yaşam tarzı değişiklikleri

Geçici iskemik atak geçirmiş bir kişinin, inme yada diğer adı ile felç geçirme riskini azaltmak için bir takım yaşam tarzı değişikliklerine gitmesi gerekir.

• Sigara dumanı arterleri daralttığı ve kanı yoğun kıvamlı hale getirdiği bu nedenle pıhtılaşma olasılığını artırdığı için sigarayı bırakın.
• Az yağlı, az tuzlu, yüksek lifli bir beslenmeye geçiş yapın.
• Kan kolesterolünüzü düşürmeye yardımcı olmak için hayvansal yağ alımını azaltın.
• Sağlıklı bir kiloda olmak.
• Düzenli egzersiz.
• Alkol alıyorsanız en fazla günde bir kadeh ile sınırlandırın.
• Şeker hastasıysanız mutlaka düzgün bir şekilde kontrol altında olduğundan emin olun.