Cushing Sendromu
Cushing Sendromu nedir ?
Cushing sendromu, vücut içerisinde kortizol hormonun fazla salgılanması veya dışarıdan fazla alınması sonucu ortaya çıkar. Kortizol hormonu böbrek üstü (adrenal) bezlerden salgılanır. Bu hormonun salgılanması sağlayan ise hipofiz bezinden salıgılanan ACTH hormonudur. Hipofiz bezinde ki iyi veya kötü huylu tümörler ACTH hormonun fazla salgılanmasına yol açar. Hormonun fazla salgılanması ise cushing hastalığına sebep olabilir.
Bunun ile beraber böbrek üstü tümörleri kortizol hormonunun fazla salgılanmasına yol açabilir. Ayrıca dışarıdan özellik ile otoimmun hastalıkların tedavisi için uzun süre alınan ; kortikosteroidler ( kortizon, prednizon, deksametazon ) gibi ilaçlar cushing sendromuna sebep olabilir.
Cushing Hastalığı Nedenleri Nedir ?
Cushing hastalığı çok nadirdir. Her yıl milyonda bir ile iki yeni hastaya tanı konulmaktadır. Cushing hastalığına hipofiz bezindeki bir tümör neden olabilir. Bu tümör, adrenokortikotropik hormon ( ACTH ) adı verilen ve adrenal bezlerin aşırı miktarda kortizol hormonu üretmesine olabilir.
Çoğu durumda, tümörün nedeni tespit edilemez. Az sayıda hastada, Cushing hastalığına neden olan hipofiz tümörü , Mutipl endokrin neoplazi tip 1 (MEN-1) olarak bilinen kalıtsal bir durum nedeni ile olabilir.
Cushing Hastalığı Belirtileri Nedir ?
Cushin hastalık belirtileri hormonların fazla miktarda salgılanması ile nedeni olur.
Bazı belirtiler :
- Aşırı kilo alımı
- Cinsel istek azalması
- Yüzde şişlik
- Aşırı kıllanma
- Hipertansiyon
- Diyabet
- Osteoporoz
- Kol kas güçlüğü
Cushing sendromunun teşhisi
Cushing sendromunun teşhisi, yüksek kortizol seviyelerini laboratuvar testleri ile ortaya koymaya ve nedenini ortaya çıkarmayı içerir. Teşhis aşamaları şu şekilde ilerleyebilir:
- Aile tıbbi geçmişi ile fiziksel muayene
- Cushing hastalığının hipofiz veya başka kökenli olup olmadığını kontrol etmek ve vücudun başka yerlerindeki
- ACTH seviyelerini karşılaştırmak için laboratuvar testleri. Bu iki testin bir kombinasyonu, teşhis için büyük doğruluk sağlarİdrar testleri
- Vücudun glukokortikoid ilaçlara tepkisini kontrol etmek için steroid kullanılarak deksametazon supresyon testi kullanılabilir
- Bez boyutunu ve tümör şüphesini kontrol etmek için manyetik rezonans görüntüleme (MRI) taramaları ve bilgisayarlı tomografi (BT) taramaları.
Cushing sendromu tedavisi
Tedavi hastalığın nedenine bağlıdır ve şu şekilde olabilir:
- Hipofiz bezi tümörü : Tümör cerrahi olarak çıkarılır. Diğer seçenekler, tümörü küçültmek ve hormon üretimini durdurmak için radyasyon tedavisi ve ilaç tedavisini içerir. Hipofiz ameliyatından sonra çeşitli hormon replasmanları gerekebilir.
- Böbrek üstü bezi tümörü : Tümör cerrahi olarak çıkarılır. Kısa bir süre için replasman hormon tedavisi gerekebilir.
- ACTH üreten tümörler : Tedavi, tümörü çıkarmak için ameliyat ve ardından muhtemelen kemoterapi, immünoterapi ve radyasyon tedavisini içerir. Kullanılan ilaçlar, adrenal bezlerin kortizol yapma yeteneğini azaltabilir.
- MEN1 : Kalıtsal bir sendrom olan Men1’e bağlı tümörleri ve ilişkili bezleri çıkarmak için radyasyon tedavisi ve cerrahi kullanılır. Ameliyattan sonrasında hormon replasman tedavisi gereklidir.
- Glukokortikoid hormon tedavisi : Glukokortikoid tedavisine bağlı olarak ortaya çıkan İyatrojenik Cushing sendromunun tedavisi, kullanılan steroid tedavisinde doz ayarlanması veya steroidin kesilmesidir. Hastalarda steroid tedavisi azaltılarak kesilmelidir.
