Bronşektazi

Bronşektazi nedir ?

Nefes aldığınızda, hava solunum yollarınızdan bronş denilen hava kanalları ile akciğerlerinize taşınır. Bronşlar, bronşiol adı verilen binlerce küçük hava yoluna tekrar tekrar bölünür. Bu hava yollarınız hasarlandığında veya yapısı bozulduğunda bronşektazi hastalığı ortaya çıkar.

Hava yollarınız, az miktarda mukus üreten küçük bezler içerir. Mukus diğer adı ile balgam, solunum yollarınızı nemli tutmaya yardımcı olur ve soluduğunuz toz ve mikropları hapseder. Mukus, solunum yollarınızı kaplayan kirpikler adı verilen küçük tüylerle uzaklaştırılır.

Bronşektaziniz varsa, solunum yollarınız ( bronşlar ve bronşiol) genişler. Genişlemeye bağlı olarak hava yolları, balgam olarak da adlandırılan kalın mukusla iltihaplanır. Hava yollarınız düzgün bir şekilde temizlenmeyebilir.  Bu mukus biriktiği için solunum yollarınızın bakteriler tarafından enfekte olabilir.

Bronşektazi belirtileri

Bronşektazinin en yaygın belirtisi, kronik öksürük ile beraber balgam çıkarmaktır. Öksürük zamanla artabilir veya dönem dönem hiç bir belirtiniz olmayabilir.

Bronşektazinin diğer yaygın görülen belirtileri:

• Yorgunluk
• Sinüzit (burun ve sinüs geçişlerinin iltihabı).

Daha az görülen belirtileri :

• Göğüs ağrısı
• Öksürük ile kan gelmesi
• Nefes darlığı
• Kilo kaybı.

Çoğu insanda, belirtiler belirli zaman aralıklarında daha da kötüleşir. Bu dönemler genellikle soğuk algınlığı gibi hastalıkların bronşektaziyi tetiklemesinden kaynaklanır.

Bronşektazi nedenleri

Bronşektazinin nedenleri arasında şunlar bulunur:

• Alerji : Astımlı kişilerde oluşan alerjik reaksiyonlar
• Uyuşturucu kullanımı : Özellikle esrar ve benzeri maddelerin kullanımı
• Çevresel maruziyet : Toksik çevresel ajanlara maruz kalma
• GÖRH : Gastroözofageal reflü olarak da bilinir
• Enfeksiyon : Tüberküloz dahil hem viral hem de bakteriyel geçirilen enfeksiyonlar
• Sigara içmek

Bronşektazi ayrıca şu nedenlerden dolayı kalıtsal olabilir:

• Alfa-1-antitripsin eksikliği
• Kistik fibrozis gibi.

Bronşektazide hava yollarının kasılmasını sağlayan düz kaslar ve elastik doku zarar görür. Kronik enfeksiyon, bir kısır döngüde bronş duvarlarına daha fazla zarar verir. Enfeksiyon döngüsü devam ettikçe, akciğerlerin normal işlevlerini yerine getirme yeteneği azalır.

Bu şekilde hastalık kısır bir döngüye girdiğinde ve hastalık kronik hale geldiğinde bu durum Kronik Obstrüktif Akciğer ( KOAH ) hastalığına neden olabilir.

Tedavi

Bronşektazi tedavisinde amaç bronş diğer adı ile hava yollarınızda ki mukusu azaltmak ve hava yollarınızda oluşan bakteriyel enfeksiyonu ortadan kaldırmaktır. Bu amaçla tedavide :

• Antibiyotikler
• Balgam söktürücü ilaçlar
• Balgam atılımını artırmak için nefes egzersizleri ve sırta yapılan hafif darbeler masaj.
  

---