Vertebra Kırıkları

Vertebra Kırıkları veya Omurga Kırığı nedir ?

Omurga vücudun ağırlığını taşıyan ve kollara, bacaklara ve birçok iç organa gelen ve giden sinyalleri alan ve taşıyan sinirlerden oluşan omuriliği barındırır. Bu neden ile vertabranın kırılması, kemik parçalarının omurilik sinirlerine veya omuriliğe sıkışmasına ve zarar vermesine neden olabilir.

 Omurganın farklı bölümlerinin farklı adları vardır:

• Servikal vertebra :  Boyun bölgesinde yer alan kemiklerdir. ( 8 parça kemikten, C1-C2-C3-C4-C5-C6-C7-C8 oluşur )
• Torasik vertebra : Göğüs bölgesinde yer alanlar bu şekilde isimlendirilir. ( 12 parça kemikten, T1-T2-T3-T4-T5-T6-T7-T8-T9-T10-T11-T12 oluşur )
• Lomber vertebra : Bel bölgesinde bulunan kemiklerdir. ( 5 parça kemikten, L1-L2-L3-L4-L5 oluşur )

Omurga Kırığı nedenleri ?

Omurga kırıklarının en yaygın nedenleri :

• Osteoporoz : En yaygın nedenlerden biridir. Osteoporoz, kemiklerin güçlerini kaybetmelerine ve kırılma olasılıklarının artmasına neden olan bir kemik hastalığıdır. Vertabral kemikler osteporoz ile travma olmaksızın kırılabilir.
• Kanserli ve kanserli olmayan tümörler : Kemikte oluşan iyi huylu veya kötü huylu tümörler vertebral kemiklerin kırılmasına neden olabilir.
• Fiziksel yaralanma : Büyük bir kuvvetin olduğu fiziksel bir yaralanma, örneğin bir araba kazası sonucu, bir veya daha fazla omurun kırılmasına neden olabilir.
• Diğer Metebolik nedenler : Kemik youğunluğunun azalmasına neden olan bir hastalık omur kemiklerinde kırığa neden olabilir. Örneğin, hipertiroidizm veya uzun süreli kortikosteroid kullanımı gibi.

Omurga Kırığı Belirtileri ?

Kırığın ciddiyeti, vertabranın hangi bölümünde olduğu ve omuriliğin sıkışmış olup olmamasına bağlı olarak değişir. Ciddi bir kompresyon kırığı, omurliğin içinde ki sinirlere hasar verip omurlik felcine hatta ölüme neden olabilir. En sık görülen belirtiler :

• Etkilenen bölgede ağrı (hafiften şiddetliye)
• Travmanın olduğu bölgede şişme
• Hareket ile ağrının artması
• Yürüme problemleri
• Travma olan bölgede şekil bozukluğu.

Omurga yaralanmasından şüpheleniyorsanız, acil olarak 112 yardım hattını aramanız ve kişiyi hareket  ettirmemeniz gerekmektedir. İlk yardım aşamalarını bu siteden öğrenebilirsiniz.

Tedavi

Vertebra kırıklarında hangi bölgede kırık olduğuna, kırığın boyutuna ve kişinin yaşı gibi durumlar göz önünde bulundurularak doktor tarafından tedavi şekline karar verilir. 

Ameliyatsız Tedavi

Ameliyatsız tedavide, ağrıyı azaltmak ve kırığı belli ölçülerde sabitlemek tedavide ilk amaçtır. Bunu sağlamak için ilaçlar, korseler (örneğin: lumbosakral korseler) ve fizik tedavi kullanılabilir.

Kemik, kas ve sinir ağrısını hafifletmek için nonsteroid antienflamatuar ağrı kesici ilaçlar reçete edilebilir. Hastaların 12 haftalık tedavi süresi içerisinde genellikle ağrı kontrolü ve stabilizasyon sağlanır.

Cerrahi Tedavi

Ameliyatsız tedaviye rağmen şiddetli ağrısı devam eden hastalarda ameliyat gerekebilir.

Cerrahi Prosedürler:

Kifoplasti : Bu prosedürde, omurgaya iğne yardımı ile balon sokularak istenilen yüksekliğe genişleyene kadar şişirilir. Oluşturulan boşluk daha sonra ortopedik çimento ile doldurulur. 

Vertebroplasti : Bu teknik, polimetilmetakrilat (PMMA) adı verilen bir çimento materyalinin, röntgen kılavuzluğunda iğne ve şırınga ile çökmüş omurun kemiğine yerleştirilmesini içerir. Bu tekniğin kifoplastiden farkı balon kullanılmamasıdır.

Pedikül Vida :Kırık omurga vida veya plaklar ile sabitlenebilir.

Özellikle vertebral kompresyon kırıklarını önlemenin en etkili yolu osteoporozu önlemektir. 

Dengeli beslenme, düzenli egzersiz programı, kalsiyum ve D vitamini takviyeleri, sigarayı bırakma, kadınlar için östrojen hormonu replasmanı ve duruş bozukluklarını önlemek osteoporozu önlenmesine yardımcı olabilir.

---