Periferik Nöropatiler

Nöropatinin gelişiminin önlenmesi nedene bağlıdır. Periferik nöropatinin en yaygın nedenleri hastalık gelişmeden önlenebilir veya tedavi edilebilir. Örneğin, diyabet hastalığına bağlı olarak gelişen nöropati şeker seviyesinin kontrolü ile önlenebilir.

Nöroloji

Hangi Bölüm

2022-12-09 00:54:24

Güncellenme Tarihi

Periferik Nöropatiler nedir?

Periferik nöropatiler, beyin ve omurilik dışındaki periferik sinirlerin hasar görmesi sonucunda genellikle ellerde ve ayaklarda zayıflık, uyuşma, ağrı ile birlikte giden hastalık gurubudur.

Periferik sinir sisteminiz, beynimiz ve omuriliğimiz (merkezi sinir sistemi) ile vücudunuzun geri kalan kısmı ile iletişimi sağlar. 3 tip sinir vardır:

Duyusal sinirler: Dokunma, tat, görme, işitme ve koku alma hakkında bilgi taşır
Motor sinirler: Hareket etmenize yardımcı olacak bilgileri taşır
Otonom sinirler: Denge, terleme, sindirim gibi istemsiz yaptığınız pek çok şeye yardımcı olacak bilgileri taşır.

Periferal nöropati; travmatik yaralanmalar, enfeksiyonlar, metabolik hastalıklar, kalıtsal nedenler ve toksinlere maruz kalma gibi sebeplerden kaynaklanabilir. En yaygın nedenlerinden biri ise diyabet (Şeker Hastalığı) nedeni oluşan diyabetik nöropatidir.

Periferik nöropatisi olan insanlar yaşadıkları ağrıyı genellikle bıçak tarzı ve karıncalanma olarak tanımlar. Periferik Nöropati Belirtileri şu şekilde sıralanabilir:

Bacaklarda ve kollarda uyuşma, karıncalanma, zonklayıcı tarzda ağrı
Dokunmaya karşı aşırı hassasiyet
Koordinasyon bozukluğu (el veya ayak hareketlerinde düzensizlik)
Kas güçsüzlüğü
Felç sayılabilir.

Periferik Nöropati Nedenleri ?

Periferik nöropati, kalıtsal veya sonradan kazanılmış olabilir. Periferik nöropatilerin birçok farklı nedeni vardır. Periferik nöropati olası nedenleri:

Alkol
Beslenme eksiklikleri (vitamin B1, B6, B12 eksikliği gibi)
Toksinler (karbon disülfür, akrilamid)
Endokrin nedenleri (diyabet, tiroid hastalığı)
Metabolik nedenler (böbrek yetmezliği)
Enfeksiyonlar (HIV, Lyme hastalığı, Lepra)
Bağ dokusu hastalığı (Skleroderma, SLE, Sarkoidoz)
Bağışıklık bozuklukları (Guillain-Barre sendromu, kronik inflamatuar demiyelinizan nöropati)
Kanser
İlaçlar
Kalıtsal nedenler (Charcot-Marie-Tooth hastalığı).

Periferik Nöropati Nasıl Teşhis Edilir ?

Periferik nöropati, nörolog tarafından hastanın gösterdiği belirtilerin öyküsünün alınmasını ve fizik muayeneyi içeren klinik bir değerlendirme temelinde teşhis edilir. Sinirlerin ve kas dokusunun elektriksel akımını ölçen EMG diye adlandırılan bir yöntemle tanı doğrulanır.

Periferik Nöropati Tedavisi

Periferik nöropati hastaların tedavi sürecinde iki tedavi planı vardır.

Hastalık sürecini oluşturan nedenlerin tedavi
Hastalığın nedenlerinin tedavi edilmediği durumlarda ise hastalarda görülen belirtilerin azaltılması ve yaşam konforunu arttırmayı amaçlar.

Altta yatan hastalık sürecini hedefleyen tedavi, örneğin diyabetik bir hastada şeker kontrolünün düzenlenmesi, B12 vitamini eksikliği durumunda B12 vitamini takviyesi verilmesi veya immün nedenlere bağlı nöropatilerde immün baskılayıcı ilaçlar ve intravenöz immunoglobulin verilmesi gibi altta yatan nedene bağlıdır. Özellikle nöropati ile ilişkili olarak ortaya çıkan ağrı gibi belirtileri hafifletmek için tedaviler mevcuttur.

PERİFERİK NÖROPATİ ÖNLENEBİLİR Mİ?

Nöropatinin gelişiminin önlenmesi nedene bağlıdır. Periferik nöropatinin en yaygın nedenleri hastalık gelişmeden önlenebilir veya tedavi edilebilir. Örneğin, diyabet hastalığına bağlı olarak gelişen nöropati şeker seviyesinin kontrolü ile önlenebilir veya periferik nöropatinin gelişimi geciktirilebilir.

Alkolden uzak durarak alkolik nöropati önlenebilir. B12 vitamini eksikliğine bağlı gelişen nöropati, B12 vitamini takviyesi ile tersine çevrilebilir. Ancak genetik faktörlere bağlı gelişen nöropatiler gibi bir çok neden önlenemez.