Onikomikoz

Onikomikoz nedir ?

Onikomikoz, ayak tırnaklarının veya el tırnaklarının yaygın bir mantar enfeksiyonudur. 

Tırnakların kalınlaşmasına, renginin solmasına ve tırnak kenarlarının kırılgan hale gelmesine neden olur. Tırnaklar çok kalınlaşır ve ağrı ve rahatsızlığa neden olursa tıbbi müdahale gerekebilir. 

Tırnak mantarı yetişkinlerde, özellikle yaşlılarda daha yaygındır. Diyabet ve baskılanmış bir bağışıklık sistemi ile ilişkilidir . Ayak tırnaklarında da daha yaygındır ancak el tırnaklarında da ortaya çıkabilir.

Tırnak mantarı türleri

Tırnak mantarı enfeksiyonu birçok şekilde kendini gösterebilir. Aslında, fiziksel görünümlerine göre sınıflandırılan beş temel mantar tırnak enfeksiyonu türü vardır.

1. Lateral subungual onikomikoz : Tırnakta ki mantar enfeksiyonunun en yaygın şeklidir. Bu mantar çevredeki deriden başlar ve tırnağın serbest kenarından geçerek tırnak plağının alt tarafına girer ve tırnak yüzeyinde yayılmaya devam eder. Bu meydana geldiğinde, subungual hiperkeratoz olarak bilinen cilt kalınlaşması gelişir ve genellikle sarımsı renk değişikliği ile ilişkili olarak tırnak yüzeyini kaldırır.
2. Yüzeysel onikomikoz : Bu mantar formu tırnak plağının dorsumunda yerleşir ve koloniler oluşturur. Genellikle yüzeysel olmasına rağmen, bu tür mantar enfeksiyonu tırnağın derin yüzeyine sızabilir ve tırnak köküne kadar yayılabilir. Genellikle beyazımsı kireçli bir görünüm ile kendini gösterir.
3. Proksimal subungual onikomikoz: Tırnak kökünde başlayarak daha derin kısımlara kadar enfeksiyon yayılabilir. Daha sonra ise tırnak dış kısmına doğru yayılım gelişebilir. Bu mantar, tırnak üzerinde beyaz bir leke veya işaret oluşturur. Nadir görülmesine rağmen bağışıklık sistemi zayıflamış kişilerde akla gelmelidir.
4. Mantar tırnak yüzeyini enfekte etttiğinde endoniks onikomikoz oluşur. Bu mantar enfeksiyonu formunda, deri tırnak ve tırnak yatağı arasında kalınlaşmaz ve tırnak üzerinde süt beyazı bir renk değişikliği olarak ortaya çıkar. 
5. Total distrofik onikomikoz genellikle uzun süreli ve tedavi edilmemiş mantar enfeksiyonlarında görülür. Bu, tırnak yapısının kaybına ve kalın ve deforme olmuş bir tırnak yapısına neden olur.

Kimler risk altında

Mantar tırnak enfeksiyonları her yaşta görülebilir. Ancak kadınlardan ziyade erkeklerde ve yetişkinlerde çocuklardan daha sık görülür. 

Bu kadar çeşitli yaş ve cinsiyet kümlerinde yaygın olmasına rağmen, tırnak mantarı enfeskiyonuna yakalanmanıza neden olabilecek çeşitli risk faktörleri vardır :

• 65 yaşın üzerinde olmak
• Çeşitli ekipmanların (manikür pedikür gibi) yeterince sterilize edilmeden kullanılması. 
• Halka açık yüzme havuzları ve soyunma odaları 
• Ayakkabı kullanımında ki sorunlar
• Mevcut tırnak yaralanmaları
• Ayak deformiteleri
• Belirli spor aktiviteleri, örneğin koşu veya yüzme
• Diyabet , HIV veya tinea pedis (ayak derisinde mantar) gibi mevcut tıbbi durumlar
• Bağışıklığı baskılanmış veya periferik arter hastalığına sahip olmak
• Obezite
• Sigara içmek 

Belirtiler

En önemli belirti tırnak şeklinde ki ve renginde görülen düzensizliklerdir. Diğer belirtiler şu şekilde görülebilir:

• Tırnak renk değişikliği; genellikle sarımsı beyazımsı renk 
• Tırnak altında kalıntılarla birlikte tırnak deformiteleri (kalınlaşma veya kırılganlık) 
• Tırnağın deri yüzeyinden kalkması
• Tırnak travması
• Kötü bir ayak kokusu.

Tedavi

Onikomikoz tedavisinde ilk yöntem ağızdan alınan mantar enfeksiyonlarını önleyici haplardır. Krem ve sprey gibi mantar önleyici ilaçlar tırnak mantar enfeksiyonlarında yeterli düzeyde etkili değildir. Çok ileri tırnak mantar enfeksiyonlarında tırnağın cerrahi olarak çıkarılması gerekebilir.