Çölyak hastalığı

Çölyak hastalığı, insanlar gluten içeren yiyecekleri yemeye başladıktan sonra her yaşta gelişebilir. Tedavi edilmediği takdirde çölyak hastalığı ek ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.
Gastroenteroloji
Hangi Bölüm
2022-10-26 17:56:17
Güncellenme Tarihi

Çölyak hastalığı nedir ?

Çölyak hastalığı, genetik olarak yatkın kişilerde ortaya çıkan ve gluten (buğday, çavdar ve arpada bulunan bir protein) alımının ince bağırsakta hasara yol açtığı ciddi bir otoimmün hastalıktır. Dünya çapında 120 kişiden 1'ini etkilediği tahmin edilmektedir.

 Çölyak hastalığı olan kişiler gluten (buğday, çavdar ve arpada bulunan bir protein) yediklerinde, ince bağırsağa saldıran bir bağışıklık tepkisi oluşturur. Bu saldırılar, besin emilimini destekleyen, ince bağırsağı çevreleyen küçük parmak benzeri çıkıntılar olan villuslarda hasara neden olur. Villuslar hasar gördüğünde, besinler vücutta düzgün bir şekilde emilemez.

Çölyak hastalığı kalıtsal bir hastalıktır,. Çölyak hastalığı olan birinci derece akrabası olan kişilerde (ebeveyn, çocuk, kardeş) çölyak hastalığına yakalanma riski 10'da 1'dir.

Çölyak hastalığı, insanlar gluten içeren yiyecekleri yemeye başladıktan sonra her yaşta gelişebilir. Tedavi edilmediği takdirde çölyak hastalığı ek ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.

Çölyak hastalığının belirtileri nelerdir?

Çölyak hastalığının belirtileri çok şiddetli veya çok az belirti şeklinde gösterebilir. Bazı belirtiler yanlışlıkla irritabl bağırsak sendromu veya buğday veya diğer yiyeceklere duyarlılık ile karıştırılabilirken, diğer belirtiler ise strese veya yaşlanmaya bağlanabilir.

Yetişkinlerde çölyak hastalığının en yaygın belirtileri şunlardır:

  • Anemi
  • Karın şişkinliği
  • İshal veya kabızlık
  • Yorgunluk, halsizlik ve uyuşukluk
  • Mide bulantısı ve kusma
  • Karın krampları
  • Kilo kaybı veya kilo alımı.

Çocuklarda çölyak hastalığının en yaygın belirtisi şunlardır:

  • Karın ağrısı, karın şişkinliği
  • Anemi
  • ishal veya kabızlık
  • Mide bulantısı ve kusma
  • Büyük çocuklarda kilo kaybı
  • Büyüme geriliği
  • Yorgunluk
  • Sinirlilik.

Tedavi

Çölyak hastalığının kalıcı bir tedavisi yoktur. Çölyak hastalığında tek tedavi ömrünüzün sonuna kadar uygulanan glutensiz diyettir.