İrritabl Barsak Sendromu

İrritabl Bağırsak Sendromu nedir ?

İrritabl bağırsak sendromu (İBS), sindirim sisteminin toplumda yaygın görülen bir hastalığıdır. Hastalık mide krampları, şişkinlik, ishal ve kabızlık dönemleri periyodları arasında geçer.

İrritabl bağırsak sendromu toplum içerisinde ki kişilerin yaşamlarının bir noktasında beş kişiden birini etkilediği düşünülmektedir. Genellikle  20 ila 30 yaşları arasında hastalık belirtileri başlar. Kadınlar yaklaşık erkeklerden iki kat daha fazla etkilenir.

Hastalık belirtileri birkaç yıl içinde değişiklik gösterebilmesine rağmen, belirtiler genellikle ömür boyu sürer. İrritabl bağırsak sendromu, sağlığınız için ciddi bir tehdit oluşturmaz. Ancak kişinin yaşam şeklini ve standartlarını ciddi olarak etkiler.

İrritabl bağırsak sendromunun üç farklı tipi vardır:

• Kabızlıkla seyreden İrritabl bağırsak sendromu
• İshal ile seyreden İrritabl bağırsak sendromu
• Karışık tip İrritabl bağırsak sendromu , ishal ve kabızlığın bir birini takip ettiği dönemler

İrritabl bağırsak sendromu Belirtileri Nedir ?

İrritabl bağırsak sendromunun temel belirtilerinden bazıları:

• Karın ağrısı veya rahatsızlık hissi
• Mide şişkinliği
• Kronik ishal veya kabızlık veya ishal ve kabızlık şeklinde devam periyodlar ile yaşamak

Ayrıca bazı kişiler, dışkılama ihtiyacını tam olarak gideremediğini ve kronik olarak mide bulantısı yaşadığını tarifler.

İrritabl bağırsak sendromu Neden olur ?

İrritabl bağırsak sendromunun kesin nedeni net olmasa da, bazı etkenlerin İrritabl bağırsak sendromu belirtilerini tetiklediği bilinmektedir. Bazı yaygın IBS tetikleyicileri arasında diyet, stres, enfeksiyon ve ilaçlar bulunur.

İrritabl bağırsak sendromu olan birçok kişi, bazı yiyeceklerin belirtilerini daha da kötüleştirdiğini fark eder, ancak bu 'tetikleyici yiyecekler'  kişiden kişiye farklılık gösterir.

İrritabl bağırsak sendromu belirtileri, gastroenterit gibi bir enfeksiyondan, artan stres döneminden veya bir ilaçtan sonra başlamış olabilir . Bazı antibiyotikler, mide ilaçları ve ağrı kesiciler belirtileri etkileyebilir. Bunların belirtilerinizi tetikleyip tetiklemediğini ve durumunuza en uygun tedavinin ne olduğunu kontrol etmek için doktorunuza görünün.

Nasıl Teşhis Edilir

Doktorunuz belirtileriniz hakkında size bazı önemli sorular sorarak İrritabl bağırsak sendromunu teşhis edebilir. Roma IV olarak bilinen aşağıdaki kriterler karşılanırsa İrritabl bağırsak sendromu tanısı konulabilir.

Tekrarlayan karın ağrısı (son 3 ay içinde her hafta en az 1 gün) ve aşağıdaki belirtilerden az 2 tanesi :

• Dışkılama ile ilgili sorunlar veya dışkılamayı yaptığınızda rahatlama
• Dışkınızı yaptığınız zamanın sıklığında bir değişiklik
• Dışkı kıvamında veya görünümünde bir değişiklik
• IBS tanısı konmadan önce belirtiler 6 ay boyunca mevcut olmalıdır.

40 yaşın üzerindeyseniz, ailenizde bağırsak kanseri öyküsü varsa veya doktorunuz belirtilerinizin başka bir hastalık ile ilişkili olabileceğini düşünüyorsa, aşağıdaki testlerden bir veya daha fazlasını yapabilir veya sizi sevk edebilir:

• Kan testleri
• Gaitada gizli kan testi
• Sigmoidoskopi veya kolonoskopi

Nasıl Tedavi edilir ?

İrritabl bağırsak sendromu için, reçeteli ilaçlar ve reçetesiz satılan ilaçlar ile ilaçları içermeyen yaklaşımlar dahil olmak üzere çok çeşitli kanıtlanmış tedaviler vardır.

Genellikle, belirtileri iyileştirmek için bir diyet değişikliği yeterlidir.  İdeal olarak, hangi gıdaların şikayetlerinize iyi geldiği hangi gıdaların hastalığın belirtilerini tetiklediğini anlamak için bir diyetisyen gibi bir sağlık uzmanı ile birlikte çalışılmalıdır .

İrritabl bağırsak sendromu hastalığı için özel olarak üretilen hiç bir ilaç yoktur. Bununla birlikte, bazı durumlarda doktor, belirtileri gidermek için yan etkileri olan antispazmodikler, ishal ilaçları, antidepresanlar veya antibiyotikler de dahil olmak üzere ilaçlar reçete edebilir.

Doktorunuz, bir tedavi önermeden önce, İrritabl bağırsak sendromunun ishal veya kabızlık içerme eğiliminde olup olmadığı veya ikisi arasında geçiş yapıp yapmadığı da dahil olmak üzere çeşitli faktörleri dikkate almaktadır.

İrritabl bağırsak sendromu belirtilerini iyileştirdiği gösterilen bazı davranışsal ve psikolojik terapiler vardır. İrritabl bağırsak sendromunun stres veya endişe tarafından tetiklendiğini fark ederseniz, bunlar özellikle yardımcı olabilir.

İrritabl bağırsak sendromu Belirtilerini Nasıl Azaltabilirim ?

İrritabl bağırsak sendromu önlenemese de belirtiler azaltılabilir ve sağlıklı yaşam tarzı alışkanlıkları sıklıkla yardımcı olabilir. Diyetinizde dikkatli değişiklikler İrritabl bağırsak sendromu belirtilerinizi azaltmaya yardımcı olabilir.

Belirtilerinizi azaltmanıza yardımcı olabilecek bir ipucu, yüksek lifli gıdaların alımını artırmaktır. Mide şişkinliği veya karın ağrısı gibi rahatsızlıklardan kaçınmak için lif alımınızı önerilen günlük doza kadar yavaşça artırmak en iyisidir.

Yetişkinler için mevcut tavsiye, her gün en az 25 ila 30 gram lif yemektir. Tipik bir günde, sabahları 1 porsiyon yüksek lifli kahvaltılık gevrek, gün boyunca en az 5 porsiyon meyve ve sebze yemeye çalışın. Laktoz intoleransınız varsa, süt içermeyen  bir ürün seçin.

Yüksek lifli gıdalar ile beslenme konusunda sorunlarınız varsa lif içeren besin takviyeleri kullanabilirsiniz . Bazı yiyecek ve içecekler genellikle İrritabl bağırsak sendromunu tetikler, bu nedenle hangi yiyeceklerin belirtinizi hafifleteceğini öğrenmek için aşağıdaki gıdaları azaltmaya çalışın:

• Soğan, lahana, kuru fasulye, mercimek ve karnabahar gibi gaz üreten gıdalar
• Süt, dondurma
• Alkollü içecekler
• Aspartam, sorbitol ve mannitol gibi yiyecek ve içeceklerdeki yapay tatlandırıcılar

Diyetisyen, hangi gıdaların belirtilerinizi tetiklediğini bulmanızda yardımcı olabilir. Size uygun dengeli bir diyet oluşturmak için sizinle danışmanlık yapabilir.

Bazen FODMAP diyeti önerilebilir. FODMAP'ler, Fermente Edilebilir Oligosakaritler, Disakaritler, Monosakaritler ve Poliollerin kısaltmasıdır. Bunlar, bağırsakta zayıf bir şekilde emilen ve bazı insanlar için İrritabl bağırsak sendromu belirtilerini tetikleyebilen farklı şekerlerin kimyasal isimleridir.

İrritabl bağırsak sendromu belirtilerini azaltmak için kanıtlanmış diğer stratejiler arasında pelvik taban disfonksiyonunun giderilmesine yardımcı olacak fizyoterapi, hipnoterapi ve gevşeme egzersizleri yer alır.