Ürolitiazis
Böbrek Taşları Nedir? (Ürolitiazis)
Böbrek taşları diğer adı ile ürolitiazis, genellikle şiddetli yan ağrısına (Böbrek ağrısı) neden olan idrardaki tuzlar nedeni ile oluşan böbrek taşlarıdır.
Böbrek taşları idrar akışını engelleyebilir ve enfeksiyona, böbrek hasarına ve hatta böbrek yetmezliğine neden olabilir. Boyutları ve bölgesel konumları değişebilir.
Böbrek taşı riski, erkekler için yaklaşık 10'da bir ve kadınlar için 35'te birdir. Nüfusun yüzde dört ila sekizi herhangi bir zamanda böbrek taşı oluşturabilirler.
Böbrek taşı türleri Nedir ?
Aşağıdakiler dahil dört ana böbrek taşı türü vardır:
- Kalsiyum Oksalat veya fosfat taşları: En yaygın böbrek taşlarıdır
- Magnezyum ve atık ürün amonyak içeren taşlar: Strüvit taşlarıda olarak da bilinirler. Genelikle idrar yolu enfeksiyonlarından sonra oluşur
- Ürik asit taşları: Genellikle yüksek miktarda proteinli yiyecekler yemekten kaynaklanır
- Sistin taşları: Nadir görülürler.
Belirtileri nedir ?
Böbrek
taşları genelikle belirti vermez, genellikle rutin muayane sırasında
ortaya çıkar. Ancak bazı kişilerde ise şiddetli ağrı ile ortaya
çıkabilir. Böbrek taşı belirtileri hastalarda şu şekilde görülebilir:
- Şiddetli sağ veya sol yan ağrısı
- Bel ağrısı
- Alt karın bölgesinde ağrı
- Kasık bölgesinde vuran şiddetli ağrı
- Sık idrara çıkma ve idrarını tam yapamadığını hissetmek
- Mide bulantısı veya kusma
- İdrarda yanma veya idrarını yaparken ağrı
- İdrarını kesik kesik yapma
- İdrarın renginde değişiklikler
- Karın ağrısı (lokalize edilemeyen).
Böbrek taşı tedavisi
Böbrek taşı genellikle ameliyatsız tedavi edilebilir. Taşların yüzde doksanı üç ile altı hafta içinde kendiliğinden düşer. Hastalara bu dönemde yapılması gereken tek tedavi ağrı kesicidir.
Ancak ağrı o kadar şiddetli olabilir ki hastaneye yatış ve çok güçlü ağrı kesici ilaçlar gerekebilir. Şiddetli veya dayanılmayacak ağrı çekiyorsanız her zaman tıbbi yardım alın.
Tedavi konusunda size tavsiyede bulunacak en iyi kişi böbrek taşlarının tedavisinde uzmanlaşmış üroloji doktorudur. Böbrek taşı düşmediğinde, idrar akışını engellediğinde, kanamaya veya enfeksiyona neden olduğunda çıkarılması gerekebilir.
Yeni cerrahi teknikler hastanede kalış süresini 48 saate kadar azaltmıştır. Böbrek taşı Tedavileri şu şekillerde yapılabilir:
- Taş kırma (ESWL): Böbrek taşını idrarla dışarı çıkabilen daha küçük parçalara ayırmak için kullanılan ultrason dalgalarıdır. ESWL, 2 cm'den küçük taşlar için kullanılır.
- Perkütan nefrolitotomi: 2 cm'den büyük taşlar için. Sırtınızda küçük bir kesi yapılarak böbrek taşını çıkarmak için özelleşmiş aletler (nefroskop) kullanılır.
- Endoskopik Tedaviler: İdrar yolundan endoskop yardımı ilk önce mesaneye ve sonrasında taşın bulunduğu bölgeye kadar ilerlenir. Taşın kırılması veya çıkarılması için çeşitli yöntemler kullanılır.
- Cerrahi: Eğer hiç bir yöntem sizin için uygun değilse açık cerrahi işlem ile taş çıkarılabilir.
Böbrek taşları için ilaç
Hastalarda sık tekrarlayan kalsiyum taşları mevcut ise, bu kişilerin:
- Bol sıvı tüketmesi,
- idrar yolu enfeksiyonlarından korunması
- Doktorunuz
tarafından verilebilecek bazı ilaçlar (tiyazid diüretikleri,indapamid)
ile kalsiyum taşı oluşma olasılığı azaltılabilir.
Tekrarlayan kalsiyum taşı oluşumunu önemli düzeyde engelleyecektir. İdrarında yüksek düzeyde ürik asit bulunan veya ürik asit taşları oluşturan kişiler için allopurinol ilacı genellikle yeni taş oluşumunu önler.
Böbrek taşlarının teşhisi
Böbrek taşları genellikle rutin muayene sırasında ortaya çıkar. Ancak bazı kişilerde ise şiddetli sağ veya sol yan ağrısı ile kendini gösterir. Bu hastaların doktora başvurması ile aşağıdaki testler istenebilir. :
- İdrar ve laboratuvar testleri
- Ultrason
- Bilgisayarlı tomografi
- İntravenöz pyelografi gibi görüntüleme yöntemleri.
Böbrek taşlarının tekrarını önlemek
Bir böbrek taşınız varsa, ikinci bir taş oluşumunu önlemeye yardımcı olabilecek bazı ipuçları şunlardır:
- Önceki taşın nedeni hakkında doktorunuzla konuşun.
- Doktorunuzdan, öncesinde kullandığınız ilaçların taşlarınızın nedeni olup olmadığı ile ilgili bilgi alın.
- Üriner enfeksiyonların hızlı ve uygun tedavisini alın.
- Bol sıvı tüketin
- Çok fazla çay veya kahve içmekten kaçının.
- Kalsiyum içeren taş riskini azaltmak için tuz alımını azaltın.
- Kola ve bira gibi gazlı içecekleri içecekleri fazla tüketmeyin.
- Beslenme düzeniniz ile ilgili değişiklikleri ilk önce doktorunuzla görüşün.
