Psoriasis

Psoriasis Nedir ? ( Sedef hastalığı )

Sedef hastalığı, pullarla kaplı kırmızı, pul pul kabuklu cilt lekelerine neden olan bir deri rahatsızlığıdır.

Bu deri döküntüleri normalde dirseklerinizde, dizlerinizde, kafa derinizde ve sırtınızın alt kısmında görünür. Ancak vücudunuzun herhangi bir bölümünde görülebilir. Çoğu insan yalnızca küçük bölgesek deri döküntüleri ile etkilenir. Bazı durumlarda deri döküntüleri kaşıntılı veya ağrılı olabilir.

Sedef hastalığı toplum içerisinde 50 kişiden 1 kişiyi etkiler. Her yaşta başlayabilir, ancak çoğunlukla 35 yaşın altındaki yetişkinlerde gelişir. Erkekleri ve kadınları eşit derecede etkiler.

Sedef hastalığının şiddeti kişiden kişiye büyük ölçüde değişir. Bazı insanlar için bu sadece küçük bir problemdir. Bazı kişilerde ise yaşam kaliteleri üzerinde büyük bir etkisi olabilir.

Sedef hastalığı, genellikle belirtilerin olmadığı veya hafif belirtilerin olduğu dönemler ve ardından hastalıkla ilgili belirtilerin daha şiddetli olduğu dönemleri içeren uzun süreli (kronik) bir hastalıktır.

Sedef hastalığı belirtileri

Sedef hastalığı belirtileri şu şekilde görülebilir:

• Beyaz veya gümüş pullarla kaplı kırmızı deri lekeleri;
• Ciltte kaşıntı,yanma veya batma;
• Kuru, çatlamış cilt;
• Tırnaklarda çukurlaşma ve renk değişikliği;
• Nadir olarak görülen ağrılı, şiş ve sert eklemler; psoriatik artrit olarak bilinir.

İlk belirti genellikle kafa derisi veya dirseklerde etkilenen bölgede ki ciltte bir veya iki yama şeklinde görülen deri lezyonlarıdır. Zamanla, lezyonlar genellikle gövde, kollar ve bacaklar olmak üzere diğer alanları da etkilemeye başlayabilir.

Hastalığın belirtileri gelip gitme eğilimindedir. Belirtileri düzeldiği veya kaybolduğu (remisyon dönemleri) ve belirtilerin kötüleştiği (alevlendiği) zamanlar olabilir.

Sedef hastalığında cilde ne olur?

Deri hücrelerimiz sürekli olarak kendini yeniler. Derinin üst tabakasındaki hücreleri dökeriz ve bunların yerini taban tabakasında oluşan yeni hücreler alır. 

Sedef hastalığı olan kişilerde bu süreç hızlanır, böylece hücreler birkaç haftada bir dönüşmek yerine bu süreç birkaç günde bir olur. Bu durum, cilt hücrelerinin cildin yüzeyinde birikerek kalınlaşmasına ve deri üzerinde pullu yamalar oluşturmasına neden olur.

Sedef hastalığına ne sebep olur?

Kesin nedeni bilinmemekle birlikte, sedef hastalığı olan kişilerde bağışıklık sisteminin aşırı aktif olduğu bilinmektedir. T hücresi olarak bilinen bir tür bağışıklık hücresi, sağlıklı cilde saldırır ve cilt hücrelerinin normalden daha hızlı yenilenmesini tetikler.

Sedef hastalığı ailelerde görülme eğilimindedir, bu nedenle kalıtsal faktörlerin rolü olduğu düşünülmektedir. Ayrıca, bazı çevresel faktörler sedef hastalığının gelişimini tetikleyebilir.

Başka bir kişiden sedef hastalığına yakalanamazsınız. Bulaşıcı değildir.

Sedef hastalığı tetikleyicileri

Sedef hastalığını tetikleyebilecek veya daha da kötüleştirebilecek ( alevlenme ) faktörler şunları içerir:

• Enfeksiyonlar (örn. streptokok boğaz enfeksiyonları, viral enfeksiyonlar ve pamukçuk);
• Güneş yanığı gibi nedenler ile oluşan cilt travmaları ;
• Stres ;
• Hormonal değişiklikler (örneğin ergenlik, hamilelik veya menopoz sırasında);
• Bazı ilaçlar (örn. bipolar bozukluk, beta blokerler ve reçete edilen lityum gibi);
• Kortikosteroid ilaçların aniden kesilmesi;
• Obezite ( Aşırı kilo ) ;
• Alkol
• Sigara içmek .

Tedavi

Sedef hastalığında tedavi hastalığın şiddeti, tipi ve alevlenme dönemlerine göre büyük değişkenlik gösterir. Hastalığında tedavisinde kullanılabilecek ilaçlar şu şekilde sıralanabilir :

• Deri üzerine uygulanabilen kortikosteroid içeren merhemler, D vitamini içeren merhemler veya şampuanlar
• Işık Tedavisi ( PUVA )
• Ağızdan alınabilecek İmmün sistemi baskılayan ilaçlar
• Biyolojik ajanlar ileri seviye hastalarda kullanılmaya başlanmıştır.