Myom
Miyom nedir?
Miyom genellikle doğurganlık yaşında vajinal muayene sırasında fark edilen, uterusun (Rahim) iyi huylu kitlelerdir. Kadınlarda sıklıkla reprodüktif çağda görülen miyomlar genelde düzensiz vajinal kanama, kasıkta ağrı ve basınç şikayetleri ile kendini gösterir.
Uterusun kas yapısından kaynaklanan benign lezyonlar Türkiye'de yaklaşık her 4 kadından birinde görülebilmektedir. 25-45 yaş aralığındaki kadınlarda görülme sıklığı artan miyomun nedenleri net olarak bilinmemektedir.
Miyomların çoğu küçük boyutlardadır ve genellikle sessiz bir şekilde ilerleyerek herhangi bir belirti vermez. Çoğu kadın miyomların sebep olduğu hastalık belirtileri nedeni ile hekime başvurur. Düzensiz vajinal kanamalar, kasıkta ağrı şikayetleri gibi belirtiler miyomun sayısına, büyüklüğüne ve yerleşim yerine göre değişiklik göstermektedir.
Miyom nedenleri?
Miyomların nedeni bilinmemektedir. Bununla birlikte, kadınlık hormonu östrojen, miyomların büyümesi ile ilişkilendirilmiştir. Miyomlar genellikle kadının üreme yıllarında gelişir. Menopozdan sonra östrojen seviyelerinin azalması ile küçülebilir.
Belirtileri Nedir?
Miyomlu kadınların çoğu hastalık belirtisi göstermez. Miyomlar belirtilere neden olduğunda, en yaygın görülen belirtileri şu şekilde görülebilir:
- Ağrılı ve uzun süreli adet dönemleri
- Sırt ağrısı
- Sık idrara çıkma
- Kabızlık
- Pelvik bölgede ağrı (kalçada)
- Adet sancısı
- Cinsel ilişki arasında ağrı
- İdrar yaparken ağrı.
Miyomlar bazen komplikasyonlara neden olabilir. Büyük miyomlar, nadir de olsa, döllenmiş bir yumurtanın rahime yerleşmesini engelleyerek veya fallop tüplerini tıkayarak kısırlığa neden olabilir .
Gebe kadınlarda miyomlar ayrıca doğum sırasında zorluklara ve nadir durumlarda hamilelik kaybına (Düşük) neden olabilir.
Miyomlar nasıl teşhis edilir?
Vajinal muayene, ultrason, diğer görüntüleme yöntemleri veya ameliyat sırasında miyom teşhisi konulabilir. Önerilen ilk test, ultrason probunun vajina içine yerleştirildiği transvajinal ultrason dur.
Bu şekilde yapılan ultrason karın üzerinden bakılan ultrasondan daha doğru sonuçlar verir. Ayrıca Manyetik rezonans (MR) gibi diğer görüntüleme yöntemleri istenebilir.
Miyomlar Tedavi Şekilleri
Miyomlarda tedavi şu şekilde sıralanabilir; takip, ilaç kullanımına veya cerrahi işlemlere kadar değişkenlik gösterir. Rahim içindeki miyomlar aşırı kanamaya, doğum problemleri, pelvik ağrı veya idrar sorunları gibi belirtilere neden olmadıkça tedavi genellikle gerekli değildir.
Uterus diğer adı ile rahmin içerisinde miyomları varsa, periyodik olarak doktor tarafından yapılan vajinal ve pelvik muayenelerini olmalısınız. Genellikle miyomlar menopoza girene kadar büyürler.
Ancak bu büyüme eğer hayatınızı
etkileyecek boyutta değilse herhangi bir tedavi görmeden sadece izlem
ile takip edilebilirsiniz. Miyomlar için diğer tedavi seçenekleri:
İlaçlar
Miyomlar için kullanılan ilaçlar hastalığın belirtilerini geçici olarak iyileştirebilir, ancak miyomları ortadan kaldırmaz. Şiddetli vajinal kanaması olan kadınlar için cerrahi işlemden önce ilaçlar ilk tedavi olarak kullanılabilir. Büyük miyomların neden olduğu karın içi ağrısı olan bayanlar için kullanılan ilaçlar genellikle herhangi bir fayda göstermez.
Doğum Kontrol Hapları ve Progestasyonel Ajanlar
Adet dönemleri çok kanamalı geçen ve miyomları olan kadınlara genellikle kanamayı azaltmak ve adet döngüsünü düzenlemek için hormonal ilaçlar reçete edilir. Kullanılan bu ilaçlar miyomların boyutlarına etki etmez. İlk 3 ay içerisinde aşırı kanamayı belirli oranda azaltması beklenir. 35 yaş üstü sigara içen kadınlar oral kontraseptif kullanmamalıdır.
GnRH Agonistleri
GnRH agonistleri, kadınlık hormonu östrojen üretimini bloke ederek miyomları geçici olarak küçülten ve kanamayı durduran bir ilaç sınıfıdır. Bu ilaçların uzun dönemli kullanımına bağlı olarak kemik kaybı, sıcak basması gibi çok önemli yan etkileri mevcuttur.
Ameliyat planlanan hastalarda çok büyük miyomların küçültülmesi veya aşırı kanaması olan kişilerin ameliyat öncesi hazırlanması için bu ilaçlar kullanılabilir.
Rahim İçi Araçlar (RİA)
RİA'lar genellikle bir doğum kontrol yöntemi olarak kullanılır. Ancak hormonlu RİA’lar rahim boşluğuna az miktarda hormon salgılandığı için, miyomların neden olduğu kanamayı azaltabilir.
Miyomektomi
Miyomektomi işlemi ile rahimin korunması miyomların cerrahi olarak alınması amaçlanmaktadır. Cerrahi işlemden sonra çocuk sahibi olmak isteyen kadınlar için en iyi tedavi seçeneğidir.
Miyomektomi birkaç farklı şekilde yapılabilir. Miyomların boyutuna, sayısına ve konumuna bağlı olarak aşağıda ki gibi cerrahi işlemleri yapılabilir:
- Abdominal Myomektomi, açık ameliyat şeklinde karın duvarına açılan cerrahi kesi ile ameliyat yapılır
- Laparoskopik Miyomektomi, kapalı ameliyat olarak adlandırılır. Bu ameliyat ile cerrahi olarak karın açılmaz. Çeşitli bölgelere açılan delikler ile ameliyat kapalı olarak yapılır
- Histeroskopik Miyomektomi,
sadece rahim duvarından rahim boşluğuna genişleyen miyomlar olan
submukozal fibroidleri olan kadınlar bu tip miyomektomi için uygundur.
Vajina içerisinden geçirilen alet ile rahim içerisindeki miyomlar
çıkarılır.
Histerektomi
Histerektomi, uterus diğer adı ile rahimin çıkarıldığı büyük bir cerrahi işlemdir. Miyom nedeni ile oluşan belirtileri kesin olarak çözmek için yapılan cerrahi bir işlemdir.
Histerektomi sonrası adet kanaması durur, pelvik basınç rahatlar, sık idrara çıkma düzelir ve yeni miyomlar oluşmaz. Histerektomi ameliyatında uterus alındığı için artık hamile kalınamaz.
Histerektomi işlemi belirli durumlarda serviks (rahim ağzı), fallop tüplerinin (yumurtaların rahime taşındığı kanallar) veya yumurtalıkların (Over) alındığı daha büyük ameliyatlara dönüşebilir. Ameliyattan önce bunu doktorunuz ile görüşmelisiniz.
Uterin Arter Embolizasyonu (UAE)
Uterin arter embolizasyonu nispeten yeni bir prosedürdür ve miyomlar için açık cerrahiye bir alternatiftir. Embolizasyon, miyomlara giden kan akışını bloke ederek küçülmelerini sağlayan bir tekniktir. Bu aynı zamanda adet kanamasını ve ağrı, basınç, idrar sıklığı veya kabızlık gibi belirtileri de azaltır.
Uterin arter embolizasyonu işlemi cerrah tarafında değil girişimsel radyoloji uzmanı tarafından yapılır. Bu işlem ile miyomlara olan kan akışının engellenmesi hedeflenir. Süreç içerisinde miyomların belirli oranda küçüldüğü klinik olarak gösterilmiştir.