Aktinik keratoz
Aktinik keratoz nedir ?
Aktinik keratozlar, ağırlıklı olarak vücudun güneşe maruz kalan kısımlarında, özellikle ön kollarda, ellerin sırtlarında, yüz, kulaklar, kel kafa derisi ve alt bacaklarda bulunan güneşten zarar görmüş cilt bölgeleridir. Dudaklarda da meydana gelebilir.
Aktinik terimi Yunanca ve Latince'den 'güneş ışığının neden olduğu' anlamına gelir. Keratoz terimi kalınlaşmış cildi ifade eder.
Aktinik keratozlar göze hoş görünmeyebilir. Genellikle bir belirtiye neden olmazlar. Ancak bazı durumlar da cilt lezyonlarının olduğu bölge kaşınabilir.
Aktinik keratoz lezyonları, cildin güneş ışığına bağlı ultraviyole (UV) radyasyondan zarar gördüğünü ve cilt kanseri yakalanma riskinin daha yüksek olabileceğini gösteren uyarı işaretleridir.
Bu lekeler bazen güneşten kesinlikle kaçınma ve düzenli güneş kremi kullanımı ile kaybolabilir , ancak çoğu kalıcıdır ve rahatsız edici ve çirkin hale gelebilir. Yüz, ellerin arkası, kulaklar ve dudaklar gibi yüksek güneşe maruz kalan bölgelerde ortaya çıkma eğilimindedirler.
Aktinik keratoz, açık tenli, renkli gözlü ve kolay yanan ve iyi bronzlaşmayan kırmızı veya sarı saçlı yaşlı kişilerde daha yaygındır.
Bazı durumlarda aktinik keratoz, skuamöz hücreli karsinom adı verilen invaziv bir cilt kanseri formuna dönüşebilme riski taşımaktadır. skuamöz hücreli karsinoma ilerleme kendini lezyon üzerinde büyüme, rahatsızlık/hassasiyet ve kalıcı ülserasyon veya kanama ile gösterilebilir.
Aktinik kerotuzu olan kişilerin mutlaka dermatoloji uzmanı tarafından değerlendirilmesi ve rutin kontrol altında tutulması gereklidir.
Nasıl teşhis edilir ?
Aktinik Keratozlar genellikle fiziksel görünümlerinden teşhis edilir. Bununla birlikte, şüphe durumunda veya skuamöz hücreli karsinoma ilerleme şüphesi varsa, mikroskop altında inceleme için lokal anestezi altında bir numune veya cilt biyopsisi alınabilir.
Nasıl Tedavi edilir ?
Aktinik keratozların tedavisi için birçok seçenek mevcuttur. Tedavinin temel amacı lezyonların cilt kanserine dönüşmesini engellemek, cildin görünümünü ve dokusunu iyileştirmektir.
Tedaviye karar verirken göz önünde bulundurulması gereken faktörler şunlardır:
- Aktinik keratoz sayısı
- Aktinik keratozların yeri
- Kişinin yaşı ve sağlığı
- Kişisel tercih ve tedaviye uyum yeteneği
- Kozmetik kaygılar
- Önceki tedaviler.
Sadece birkaç aktinik keratoz mevcut olduğunda tedavi
Sadece birkaç izole aktinik keratoz mevcut olduğunda, bunlar lezyona özgü tedavilerle ayrı ayrı çıkarılabilir. Bunlar ::
- Kriyoterapi (sıvı nitrojen veya “dondurma” tedavisi)
- Küretaj ve koter ("kazıma ve yakma"): Bu, erken cilt kanserinden şüpheleniliyorsa kullanılabilir.
- Cerrahi eksizyon : Bu genellikle sadece lezyonun aktinik keratoz mu yoksa erken cilt kanseri mi olduğunu söylemek zor olduğunda kullanılır.
Bir çok bölgede aktinik keratoz mevcut olduğunda tedavi
Birden fazla aktinik keratoz mevcut olduğunda, her noktayı ayrı ayrı tedavi etmek genellikle uygulanamaz. Etkilenen alanın tamamını tedavi eden bir dizi tedavi mevcuttur. Bu tür tedaviler, sadece görünen aktinik keratozları değil, aynı zamanda görülemeyen erken mikroskobik keratozları da tedavi etme avantajına sahiptir.
