Deliryum
Deliryum nedir ?
Deliryum, kişinin dikkat, algılama, farkındalık ve anlama kabiliyeti gibi bozuklukların yaşandığı ciddi bir durumdur.
Deliryum, genel tıbbi durumlardan (örneğin enfeksiyonlar), belirli ilaçlardan, alkol veya madde kullanımından veya farklı etkenlerin birleşiminden kaynaklabilir.
Deliryum belirtileri hızlı gelişir ve gün içerisinde değişkenlik gösterir. Genellikle birkaç gün sürer. Ancak yaşlı yetişkinlerde haftalar hatta aylarca sürebilir. Deliryum, ciddi ve kötüleşen tıbbi hastalığın tek belirtisi olabilir.
Deliryum hiperaktif, hipoaktif veya hem hiper aktif hem hipoaktif belirtilerin görüldüğü karışık deliryum şeklinde ortaya çıkabilir.
Hiperaktif deliryum, artmış motor aktivite, huzursuzluk, ajitasyon, saldırganlık, gezinme, aşırı uyanıklık, halüsinasyonlar ve sanrılar ve uygunsuz davranış ile karakterizedir.
Hipoaktif deliryum, motor aktivitede azalma, letarji, geri çekilme, uyuşukluk ve boşluğa bakma ile karakterizedir. Yaşlılarda en sık görülen hezeyandır. 'Karışık' deliryum, insanların hiperaktif ve hipoaktif deliryum özelliklerine sahiptirler.
Deliryum Belirtileri
Deliryum, saatler veya günler içinde hızla gelişir ve belirtiler gün boyunca dalgalanır ve genellikle geceleri daha kötüdür. Deliryum belirtileri şu şekilde görülebilir:
- Dikkati yönlendirmek, odaklamak, sürdürmek veya kaydırmakta zorluk
- Bilinç bulanıklığı, konfüzyon
- Azalmış bilinç
- Zamanın farkında olmama
- Uyku,uyanma döngüsünün bozulması
- Hafıza bozuklukları
- Konuşma bozukluluğu
- Artan veya azalan aktivite
- Duygusal problemler, örneğin korku, sinirlilik, öfke, üzüntü
- Halüsinasyonlar ve sanrılar
- Uyuşukluk ve yorgunluk.
Deliryum Nedenleri ?
Deliryuma bir çok farklı hastalık ve durum neden olabilir :
- İdrar yolu enfeksiyonu veya Akciğer enfeksiyonu gibi enfeksiyonlar
- Yüksek Ateş nedenleri
- Kafa travması
- Ağrı kesiciler ve steroidler gibi ilaçların yan etkileri
- Dehidratasyon, hiponatremi, düşük hemoglobin (anemi) gibi kan hastalıkları
- Karaciğer veya böbrek sorunları
- Ameliyat sonrası
- Madde kullanımı
- Menenjit gibi kafa içi enfeksiyonlar
- Kronik Kabızlık gibi bir çok neden.
Genellikle birden fazla neden vardır. Ancak bazen neden asla bulunmaz. Bu kişilerin bir an önce altta yatan hastalığının bulunması ve tedavi edilmesi gereklidir.
